05.09. – Dogodilo se na današnji dan – U Zanzibaru je rođen Freddie Mercury, britanski tekstopisac, pjevač i producent, član legendarne rock grupe Queen. U Kalkuti je preminula Majka Tereza, humanitarka, misionarka i zaštitnica siromašnih i bolesnih

1514. – Osmanlijski sultan Selim I ušao je u Tabriz u Persiji.

1568. – Rođen je italijanski filozof, dominikanac Tommaso Campanella, zastupnik utopijske filozofije. Optužen da širi heretičku nauku, osuđen je 1599. na doživotni zatvor. Oslobođen je nakon 27 godina na intervenciju pape Urbana VIII. Svoj ideal države opisao je u djelu “Grad sunca”, koje je postalo udžbenik utopijske filozofije.

1600. – Poveljom engleske kraljice Elizabete osnovana je “Istočnoindijska kompanija”, koja je dobila monopol na trgovinu sa Istokom, čime je počela britanska trgovačka, a potom i kolonijalna ekspanzija indijskog potkontinenta.

1733. – Rođen je Christoph Martin Wieland, njemački pjesnik.

1735. – Rođen je Johann Christian Bach, njemački kompozitor.

1764. – Rođena je Henriette Herz, jevrejska knjaiževnica.

1774. – U Philadelphiji je počeo prvi kontinentalni kongres sjevernoameričkih kolonija Velike Britanije na kojem su izaslanici učvrstili odbijanje londonskoga carinskog zakona i pozvali na nastavak bojkota britanske robe. Takvi će odnosi dovesti 1775. godine do početka američkog rata za neovisnost.

1798. – Otomansko carstvo objavilo rat Francuskoj.

1800. – Britanci, pod komandom admirala Nelsona, preuzeli su od Francuza Maltu. Pariskim mirom 1814. Britanija je i zvanično dobila Maltu, koja je postala važna britanska baza na putu prema Indiji.

1857. – Umro francuski filozof i matematičar Auguste Comte, jedan od osnivača filozofije pozitivizma i sociologije. Želio je da reformiše nauku, filozofiju i religiju tako da odgovaraju “pozitivnom stadijumu” razvoja društva. Djela: “Kurs pozitivne filozofije”, “Rasprava o cjelini pozitivizma”, “Sistem pozitivne politike”, “Pozitivistički katehizam”.

1864. – Flote Velike Britanije, Francuske i Holandije napale su Japance u tjesnacu Šimonoseki, za odmazdu zbog odluke Japana da zatvori svoje luke i istjera strance.

1905. – Mirom u Portsmutu (New Hampshire), uz posredovanje američkog predsjednika Theodorea Roosevelta završen je Rusko-japanski rat. Rusija je predala Japanu Port Artur i priznala japanske interese u Koreji.

1919. – U napadu bjelogardejaca na njegov štab, poginuo ruski revolucionar Vasilij Ivanovič Čapajev, komandant 25. streljačke divizije, legendarni junak Crvene armije u građanskom ratu koji je poslije Oktobarske revolucije izbio u Rusiji. U Prvom svjetskom ratu više puta je odlikovan za hrabrost, a početkom 1918. formirao je odrede za borbu protiv kontrarevolucije.

1939. – SAD su proglasile neutralnost u Drugom svjetskom ratu, ali su kasnije zakonima “Cash and Carry” (Plati pa nosi) i “Leand-Lesa Act“, (Zakon o zajmu i najmu) pomagali oružjem savezničke snage. Amerikaci su ušli u rat 7. decembra 1941., kada su japanske trupe napale američku pomorsku bazu Perl Harbur.

1946. – U Zanzibaru je rođen Freddie Mercury (1946.- 1991.) britanski tekstopisac, pjevač i producent, član legendarne rock grupe Queen. S glasom nevjerovatnog opsega od čak četiri oktave, bio je jedan od najboljih vokala na tadašnjoj muzičkoj sceni, te se ujedno i danas smatra jednim od najvećih vokala u muzičkoj  historiji. Freddie je imao izuzetan talent za pisanje pjesama i melodija. Na to je utjecalo njegovo iskustvo u raznim vrstama muzike, od indijske do britanske i američke. Njegova uvjerljivo najbolja i u svijetu najpoznatija pjesma je “Bohemian Rhapsody“, s albuma A Night at the Opera iz 1975. godine. U Britaniji se zadržala 9 sedmica na broju jedan top ljestvice. Kroz daljnji razvoj karijere napisao je veliki broj pjesama koje su i danas vrlo poznate i još se uvijek mogu čuti na stadionima ili u dvoranama, kao npr. “We are the Champions“(News of the World, 1977.), “Crazy Little Thing Called Love” (The Game 1980.), “Barcelona” (solo album Barcelona 1988.), Killer Queen (Sheer Heart Attack 1974.) i publici vrlo omiljenu “Love of My Life” (A Night At The Opera 1975.), koju je posvetio Mary Austin.

1957. – Objavljen je Doktor Živago, književni je klasik Borisa Pasternaka. Godinu dana kasnije, na današnji dan, i američki su čitatelji dobili priliku uživati u priči o Yuriu Zhivagu, doktoru i pjesniku, rastrganom između dvije žene pred početak Građanskog rata u Rusiji. Ipak, ono što knjigu čini kvalitetnom je tema o čovjeku koji se suočava s promjenama u životu izazvanim od strane sila koje ne može kontrolisati. Po knjizi je snimljen i film.

1960. – Predsjednik Konga Joseph Kasavubu smijenio je vođu nacionalnooslobodilačkog pokreta i prvog kongoanskog premijera Patrica Lumumbu.

1972. – XX Olimpijske igre održane u Münchenu ostati će u sjeni terorističkog napada palenstinske organizacije ¨Crni septembar¨, koji su na današnji dan upali u olimpijsko selo ubili dva, a oteli dvet izraelskih sportista. Nažalost talačka drama je završila na aerodromu neuspjelom akcijom spašavanja, te je svih devet otetih sportaša ubijeno.

1977. – NASA lansira iz Cape Canaverala svemirsku sondu Voyager 1, čija misija je istraživanje planeta. Ona je još uvijek aktivna, očekuje se da će komunicirati sa Zemljom sve do 2020. godine. Sonda Voyager 1 je do sada posjetila i istražila Saturn i Jupiter.

1990. – Premijeri Sjeverne i Južne Koreje susreli su se u Seulu, na prvim zvaničnim razgovorima na visokom nivou između dviju zemalja podjeljenih poslije Korejskog rata 1953.

1995. – Francuska je izvela prvu u seriji atomskih proba na pacifičkom ostrvu Mururoa, što je izazvalo osudu širom svijeta i masovne proteste, posebno u Australiji i na Tahitiju.

1997. – U Kalkuti je preminula Majka Tereza (1910.- 1997.) humanitarka, misionarka i zaštitnica siromašnih i bolesnih. Albanskog je porijekla, 1950. osniva zajednicu ¨Misionarke ljubavi¨, a dobitnica je brojnih najvećih svjetskih priznanja. Nobelovu nagradu za mir dobila je 1979., bila je počasna državljanka SAD-a.

2014. – U Minsku je, uz posredovanje OESC-a i Kontakt-grupe potpisan Protokol o prekidu vatre na istoku Ukrajine između ukrajinskih i proruskih pobunjenika u oblastima Donjecka i Luganska.

Posted by on 2024-09-05. Filed under Magazin, Na današnji dan. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0. Both comments and pings are currently closed.

You must be logged in to post a comment Login