1499. – Objavljen Catholicon (napisan 1464), prvi bretonski, ali i francuski rječnik.
1556. – Mogolska je vojska pobijedila hinduse kod Delhija, pa je Indijom zavladao car Akbar Veliki.
1605. – U Londonu je otkrivena Barutna urota, kojom je Guy Fawkes navodno htio dići u zrak engleski parlament.
1630. – Mirovnim sporazumom u Madridu okončan Anglo-španski rat, u kojem su Španija i njena saveznica Austrija poražene na moru i kopnu. Na strani Engleske borili su se Francuzi i Holanđani.
1879. – Umro je škotski fizičar James Clerk Maxwell. U oblasti elektromagnetizma formulisao je tzv. “Maxwelove jednačine”, stvorio elektromagnetsku teoriju svjetlosti, dao teorijski osnov radio-valova i radio-tehnike, matematički formulisao mnoge pronalaske Michaela Faradaya, razvio talasnu teoriju svjetlosti i elektromagnetsku teoriju etera.
1907. – Zagreb dobio električnu javnu rasvjetu.
1911. – Nakon što je 29. septembra objavila rat Osmanlijskom carstvu Italija anektirala osmanlijske pokrajine u današnjoj Libiji: Tripolitaniju i Kirenaiku.
1912. – Na predsjedničkim izborima u SAD-u pobijedio demokrat Woodrow Wilson i tako postao 28. predsjednik SAD-a.
1913. – Rođena britanska pozorišna i filmska glumica Vivien Leigh, koja je stekla svjetsku slavu ulogom Scarlett O’Hare u američkom filmu “Prohujalo s vihorom”, za koju je nagrađena Oscarom.
1914. – Britansko carstvo i Francuska objavili rat Osmanlijskom carstvu u Prvom svjetskom ratu.
1914. – Pod komandom generala Oskara Poćoreka u Prvom svjetskom ratu počela austrougarska ofanziva na Srbiju, okončana slomom austrougarske vojske i njenim bjekstvom preko Drine polovinom decembra 1914.
1917. – Oktobarska revolucija: u Tallinnu vođa komunista Jaan Anvelt predvodio revolucionare u zbacivanju Privremene ruske vlade. (Pošto su Estonija i Rusija još uvijek koristile julijanski kalendar, u naknadnim spominjanjima ovog perioda navodi se datum 23. oktobar.)
1928. – U Drezdenu počeo Četvrti kongres Komunističke partije Jugoslavije koji je zaključio da je vrijeme za revolucionarne prevrate u Evropi u okviru kojih treba izvesti balkansku revoluciju i stvoriti balkansku federaciju. Prihvaćeno je i gledište o socijaldemokratiji kao “blizancu fašizma” s kojom treba prekinuti svaku saradnju.
1930. – Rođen je jugoslovenski glumac Bora Todorović.
1930. – Umro holandski ljekar Cristian Aikman, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1929, pronalazač uzroka bolesti beri-beri. Nobelovu nagradu je dobio za otkriće vitamina B.
1937. – Adolf Hitler održao tajni sastanak i iznio svoje planove o stjecanju prostora za život za Nijemce.
1941. – Rođen je Art Garfunkel, američki pjevač, tekstopisac, gitarist i glumac (Simon & Garfunkel).
1943. – U Jajcu u Drugom svjetskom ratu osnovana Telegrafska agencija nove Jugoslavije – TANJUG. Ideju je uoči Drugog zasjedanja AVNOJ-a dao Moša Pijade, a prvi direktor je bio Vladislav Ribnikar. Tanjug je do dolaska u Beograd krajem 1944, sa skromnom opremom, stalno bio u pokretu i oglašavao se iz Drvara, sa Visa, iz Valjeva i Aranđelovca, odakle je 20. oktobra 1944. javio da je Beograd oslobođen.
1950. – Korejski rat: britanske i australijske snage iz 27. britanske komonveltske brigade zaustavile
napredovanje kineske 117. divizije tokom bitke kod Pakchona.
1955. – Nakon što je u Drugom svjetskom ratu bila uništena, ponovo otvorena Bečka državna opera izvedbom Beethovenove opere Fidelio.
1956. – Britanski padobranci izveli desant na Port Said tokom britansko-francusko-izraelske agresije na Egipat, a Sovjetski Savez je zapretio da će upotrebiti rakete ukoliko Francuzi i Englezi ne prihvate prekid vatre.
1969. – SAD lansirale prvi svemirski brod u pravcu Marsa, ali je zbog tehničkih grešaka misija “Marinera 3” pretrpjela neuspjeh.
1989. – Umro je Adem Čejvan, bosanskohercegovački pozorišni i filmski glumac.
1989. – Umro je američki pijanista Vladimir Horowitz, jedan od najvećih majstora klavira svih vremena. SSSR je napustio 1925, a kad se prvi put vratio 1986. održao je trijumfalne koncerte u Moskvi i Lenjingradu.
1991. – Predsjednici Srbije i Crne Gore Slobodan Milošević i Momir Bulatović su u Hagu, na Međunarodnoj konferenciji o Jugoslaviji, odbacili četvrtu verziju Sporazuma za opšte rješenje jugoslovenske krize koju su ponudili međunarodni posrednici.
1994. – Umro je Milan Mladenović, frontmen jugoslavenske rock-grupe Ekatarina Velika (EKV). Počeo je da svira u četvrtom razredu osnovne škole kada je od oca na poklon dobio gitaru. To je obilježilo njegov životni put. Milan Mladenović je muzičku karijeru započeo kao član sastava Šarlo Akrobata, osnivač i frontmen Katarine druge, a potom i Ekaterine Velike. Iako je živio samo trideset šest godina, legendarni muzičar ostavio je neizbrisiv trag u rok muzici. Početkom 1992. godine s članovima sastava Partibrejkers i Električni orgazam osniva projekt “Rimtutituki“, čija je muzička aktivnost koncentrirana na antiratnu aktivnost. O Mladenoviću su ispričane brojne priče i snimljeni dokumentarni filmovi. Ime Milana Mladenovića danas nose ulice u Beogradu, Zagrebu i u Podgorici. Mnogi ovdašnji muzičari smatraju da je Ekatarina Velika jedan od najznačajnijih bendova na prostoru bivše Jugoslavije i na jugoslovenskoj rok sceni uopšte.
1996. – Kandidat Demokratske stranke Bill Clinton ponovo je izabran za predsjednika SAD-a, porazivši republikanca Roberta Josepha Boba Dolea.
2003. – Umro je bosanskohercegovački glumac Zaim Muzaferija. Kao epizodista i tumač karakternih uloga, nastupao je u preko 100 filmskih i televizijskih projekata. Radio je i kao profesor njemačkog i francuskog jezika. U Visokom se od 2003. godine redovno održava manifestacija “Dani Zaima Muzaferije” gdje se održavaju promocije kataloga, izložbe, pozorišne predstave, kao i okrugli stolovi te premijere najvnovijih filmskih radova u Visokom. Glumio je u brojnim filmovima, između ostalih: Ovo malo duše, Otac na službenom putu, Igmanski marš, Husinska buna, Bitka na Neretvi, Uzavreli grad, Kuduz, Ovo malo duše, Savršeni krug…
2004. – Završeno iskopavanje u masovnoj grobnici Kevljani, a konačan broj ekshumiranih skeleta je 456. U grobnici, otkrivenoj 13. avgusta, pronađeno je 40-ak čitljivih ličnih dokumenata Bošnjaka i Hrvata koji su 1992. godine bili zatvorenici u logoru Omarska.
2006. – Bivši irački diktator Saddam Hussein osuđen na smrt vješanjem, koje je izvršeno 30. decembra iste godine.
2006. – Umro premijer Turske Bulent Edževit. Na tom položaju bio pet mandata. Poslao tursku vojsku na Kipar 1974, za njegovog mandata Turska 1999. dobila status kandidatkinje za članstvo u EU.
2007. – Prvi kineski lunarni satelit Chang’e 1 ušao u orbitu oko Mjeseca.
2008. – Umro američki pisac Michael Crichton, autor desetina bestselera, među kojima su “Park iz doba Jure”, “Mreža vremena”, “Plijen”, “Koma”, “Izlazeće sunce”, “Stanje straha” i “Gospodari gena”.
2009. – Žalbeno vijeće Haškog tribunala pravosnažno je osudilo oficire bivše JNA Mileta Mrkšića na 20, a Veselina Šljivančanina na 17 godina zatvora za učešće u pogubljenju ratnih zarobljenika na farmi Ovčara nakon pada Vukovara 1991. godine.
2013. – Indija lansirala Mars Orbiter Mission (ili Mangalyaan), svoju prvu međuplanetarnu sondu.
2013. – Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine objavila prve preliminarne rezultate popisa stanovništva u BiH 2013. Prema toj publikaciji, u Bosni i Hercegovini popisane su 3.791.662 osobe.
You must be logged in to post a comment Login