12. 11. – Dogodilo se na današnji dan – Umro pjesnik Tin Ujević, koji je svojom lirikom, ali i boemskim životom obilježio period između dva svjetska rata. Umrla je španska revolucionarka Dolores Ibárruri, legendarna La Pasionarija

1554. – Parlament Engleske ponovo odobrio rimokatoličku vjeru.

1812. – Nakon povlačenja iz Moskve, ostaci Napoleonovih trupa pretrpjeli teške gubitke na rijeci Berezini.

1833 – Rođen ruski kompozitor i hemičar Aleksandar Porfirijevič Borodin, jedan od “Velike petorice”, čije je djelo značajno doprinijelo razvoju ruske simfonijske i kamerne muzike. Na svom životnom djelu, operi “Knez Igor” radio je 18 godina, a dovršili su ga Rimski-Korsakov i Glazunov, stvorivši remek-djelo ruske romantične opere. Autor je važnih radova s područja organske kemije i biokemije.

1840 – Rođen je francuski kipar Auguste Rodin, jedan od najvećih umjetnika s kraja 19. i početka 20. vijeka. Njegovo djelo objedinilo je romantičarski duh i moderne težnje i presudno uticalo na evropsko kiparstvo (“Mislilac”, “Poljubac”, “Balzak”, “Građani Kalea”, “Vrata pakla”, “Večni idol”).

1866 – Rođen je kineski revolucionar i državnik Sun Jat-sen, prvi predsjednik Kine. Kao jedan od predvodnika ideje u Republici Kini, Sun Jat-sen se u Kini često naziva “Otac domovine”. Imao je vrlo važnu ulogu u svrgavanju dinastije Quing u oktobru 1911. godine i taj događaj je označio kraj carske Kine.

1918. – Dan poslije kapitulacije Njemačke u Prvom svjetskom ratu i abdikacije cara Karla I proglašena prva austrijska republika.

1920. – Potpisan Rapalski ugovor kojim Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, pod pritiskom Velike Britanije i Francuske, ustupa Italiji Istru, dio Kranjske, Zadar i otoke Cres, Lošinj, Lastovo i Palagružu, kasnije i Rijeku.

1927. – Lav Trocki isključen iz boljševičke partije, a Staljin postao neprikosnoveni lider SSSR-a. Trocki interniran u Alma Atu, potom 1929. prognan iz zemlje, a 1940. po nalogu Staljina ubijen u Meksiku.

1929. – Rođena je Grace Patricia Kelly, američka glumica (Prozor u dvorište) i monegaška princeza.

1933. – Nacional-socijalistička radnička partija Adolfa Hitlera dobila izbore i preuzela vlast u Njemačkoj.

1937. – Japanci su okupirali kineski grad Šangaj.

1942. – Britanska Osma armija generala Bernarda Montgomerya je u Drugom svjetskom ratu zauzela Tobruk u Libiji i zarobila najmanje 30.000 njemačkih i italijanskih vojnika.

1944. – Potopljen Tirpitz, posljednji veliki ratni brod nacističke Njemačke, u fjordu Tromzo na sjeveru Norveške.

1945. – Rođen Neil Young, kanadski muzičar.

1948. – Japanski sud za ratne zločine osudio na smrt bivšeg premijera, generala Hidekija Tođoa i još šest japanskih vođa.

1955. – Umro je hrvatski pjesnik Tin Ujević, koji je svojom lirikom, ali i boemskim životom obilježio period između dva svjetska rataVeliki talenat, snažan i plodan stvaralac, on je svojim prisustvom u međuratnoj književnosti živo uticao na njen tok i razvoj. Nadovezujući se na Matoša, koji mu je u mnogo čemu bio uzor i učitelj, Ujević se brzo razvio u potpuno orginalnog književnog stvaraoca – pjesnika, kritičara, esejistu i feljtonistu. Značajnija djela: Lelek sebra, Kolajna, Auto na korzu, Ojađeno zvono, Skalpel kaosa, Ljudi za vratima gostionice, Žedan kamen na studencu…

1969. – Ruski pisac Aleksandar Solženicin izbačen iz Saveza sovjetskih pisaca zbog žestokih kritika staljinizma u romanu “U prvom krugu”.

1970. – U snažnom ciklonu i visokim valovima u Istočnom Pakistanu (Bangladeš) život izgubilo najmanje 200.000 ljudi.

1974 – Južna Afrika je suspendovana iz Generalne skupštine UN zbog politike aparthejda.

1981. – Američki space shuttle Columbia je drugi put poletjela u orbitu oko Zemlje, postavši prva svemirska letelica koja je upotrebljena po drugi put.

1989. – Umrla je španska revolucionarka Dolores Ibárruri, legendarna La Pasionarija, predsjednica Komunističke partije Španije. Pripisane su joj reči „No pasaran“, parola pod kojom su republikanci u Španskom građanskom ratu branili Madrid od fašista. Poslije pada Republike provela je 38 godina u inostranstvu, najviše u SSSR. Vratila se u Španiju 1977. i postala član parlamenta.

1991. – Stupile na snagu ekonomske sankcije Evropske zajednice protiv Srbije i Crne Gore.

1995. – U Erdutu potpisan Temeljni sporazum o području istočne Slavonije, Baranje i zapadnog Srijema, poznatiji pod nazivom Erdutski sporazum.

1998. – Njemački Mercedes-Benz se spojio sa američkom firmom Chrysler grupom i nastao je DaimlerChrysler.

2001. – Jugoslovenski viceadmiral u penziji Miodrag Jokić, optužen za ratne zločine na području Dubrovnika 1991, dobrovoljno se predao Međunarodnom sudu za ratne zločine u Haagu. Nakon priznanja krivice osuđen je na sedam godina zatvora.

2004 – Traian Băsescu, gradonačelnik Bukurešta, izabran je za predsjednika Rumunije. Na ovoj funkciji je bio tokom dva mandata (do 2014. godine) i dva puta su organizovani referendumi na kojima su se građani izjašnjavali o njegovom opozivu.

2007 – Danilo Turk, bivši pomoćnik generalnog sekretara UN, profesor međunarodnog prava, izabran je za predsjednika Slovenije.

Posted by on 2024-11-12. Filed under Magazin, Na današnji dan. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0. You can skip to the end and leave a response. Pinging is currently not allowed.

You must be logged in to post a comment Login