12. 8. – Dogodilo se na današnji dan – Umro je Thomas Mann, njemački književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost. Stvarao je pod uticajem Goethea, Schopenhauera, Nietzschea i velikih ruskih pisaca 19. vijeka

Lajoš Košut

1450. Englezi u Stogodišnjem ratu predali Francuzima lučki grad Cherbourg, čime je francuski kralj Charles VII završio osvajanje Normandije.

1827. – Umro je engleski književnik, slikar i grafičar William Blake, pjesnik intuicije i mašte.

1848. – Umro engleski inženjer i pronalazač George Stephenson. Razvio je i unaprijedio konstrukciju parne lokomotive, a njegova lokomotiva rocket vukla je 1825. prvi putnički voz u svijetu na pruzi Stockton – Darlington. U Newcastleu je 1823. osnovao prvu fabriku lokomotiva.

1849. – Vođa Mađarske revolucije Lajoš Košut primoran da napusti zemlju pošto su jake austrijske i ruske snage, poslije višemjesečnih borbi, slomile otpor revolucionarne armije i ugušile revoluciju u Mađarskoj. Mađarski ustanak je počeo u martu 1848, a u aprilu 1849. je proglašena republika. Strahujući od revolucije, austrijski car Franc Jozef Prvi pozvao je u pomoć ruskog cara Nikolaja Prvog Romanova, koji je protiv ustanka uputio snažnu armiju.

1877. – Asaph Hall otkrio je Marsov mjesec Deimos (“užas”).

1887. – Rođen je austrijski fizičar Erwin Schrödinger.

Havajska ostrva, Hawaii

1898. – Špansko-američki rat završen potpisavanjem protokola kojim je Španija prinuđena da napusti Kubu i Portoriko.

1898. – SAD su anektirale Havajska ostrva, pet godina pošto je uz pomoć SAD sa havajskog prijestola svrgnuta kraljica Liliuokalani koja se protivila sve većem uticaju Amerikanaca.

1900. – Umro austrijski velemajstor Wilhelm Steinitz, prvi zvanični svjetski šampion u šahu. Titulu svjetskog prvaka osvojio je 1886. pobjedom nad Johannesom Zukertortom rezultatom 10:5, uz pet remija. Objavio je 1889. udžbenik modernog šaha.

1914. – Velika Britanija u Prvom svjetskom ratu objavila rat Austro-Ugarskoj.

1925. – Rođeni britanski blizanci Norris i Ross McWhirter, koji su osnovali Guinnessovu knjigu rekorda. Rossa je 1975. ubio pripadnik Irske republikanske armije.

Mark Knopfler

1938. – Nacistička Njemačka objavila mobilizaciju stanovništva u sklopu priprema za rat.

1944. – U Napulju je počeo dvodnevni sastanak vođe jugoslovenskih partizana Josipa Broza sa britanskim premijerom Winstonom Churchillom, koji je Titu predložio susret s kraljem Jugoslavije Petrom Drugim Karađorđevićem, što je odbijeno. Churchill je priznao prava Jugoslavije na Istru, ali ne i na Trst.

1944. – Proradio prvi naftovod pod morem kojim je ispod La Mancha nafta isporučivana savezničkim snagama u Francuskoj. Kroz naftovod je dnevno prolazilo 700 tona nafte.

1946. – Britanska je vlada naredila zaustavljanje useljavanja u Palestinu, a preostale Jevreje koji su željeli imigrirati internirala je na Cipar.

1949. – Rođen je Mark Knopfler, britanski gitarista, rock pjevač i kompozitor.

Thomas Mann

1955. – Umro je Thomas Mann, njemački književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1929. Poslije dolaska nacista na vlast u Njemačkoj 1933. emigrirao je u Švajcarsku, a 1939. u SAD. Stvarao je pod uticajem Johana Volfganga Goethea, Arthura Schopenhauera, Friedricha Nietzschea i velikih ruskih pisaca 19. vijeka. Djela: romani “Budenbrokovi”, “Čarobni brijeg”, “Kraljevsko visočanstvo”, “Lota u Vajmaru”, “Doktor Faustus”, “Ispovijesti varalice Feliksa Krula”, “Izabranik”, tetralogija “Josif i njegova braća”, pripovijetke i novele “Smrt u Veneciji”, “Tonio Kreger”, “Mario i mađioničar”, “Zamijenjene glave”, “Zakon”, “Prevarena”, eseji “Duhovno plemstvo”, “Staro i novo”, kulturno-filozofske i istorijske studije “Fridrih i velika koalicija”, “Razmatranja jednog nepolitičara”.

1962. – Obavljen prvi grupni let svemirskih brodova – sovjetskih letjelica “Vastok 3” i “Vastok 4”, lansiranih u orbitu oko Zemlje u razmaku od 24 sata, kojima su upravljali kosmonauti Andrej Nikolajev i Pavel Popovič. Brodovi su se približili jedan drugom na samo 6,5 kilometara, što je bio prvi pokušaj ispitivanja mogućnosti manevrisanja dva broda u grupnom letu i veliki doprinos kasnijem spajanju svemirskih letjelica.

1970. – U Moskvi SSSR i Zapadna Njemačka potpisali sporazum o odricanju od upotrebe sile.

Henry Fonda

1978. – Japan i Kina sklopili su sporazum o miru i prijateljstvu koji je normalizirao odnose dugogodišnjih neprijatelja.

1981. – IBM je predstavio Model 5150, prvi lični računar u historiji računalne tehnike.

1982. – Umro američki filmski i pozorišni glumac Henry Fonda. Igrao je u više od 80 filmova, a Oscar je dobio za ulogu u svom posljednjem filmu “Na zlatnom jezeru”.

1984. U Los Angelesu završene 23. olimpijske igre na kojim je učestvovalo 140 zemalja.

1993. – Ulaskom u Sarajevo dva konvoja UNHCR-a, koja su prešla preko teritorije Republike Srpske, počelo provođenje sporazuma o otvaranju puteva Sarajevo – Ilidža i Sarajevo – Ilijaš – Visoko – Zenica.

Kursk

2000. – U Barencovom moru potonula ruska nuklearna podmornica Kursk, nakon dvije eksplozije prouzrokovane kvarom. U ovoj nesreći poginulo je svih 118 članova posade.

2014. – Umrla holivudska zvijezda i dobitnica Oscara, glumica Lauren Bacall, koja je slavu stekla u zlatno doba Hollywooda, ulogama u filmovima klasicima: “Imati i nemati”, “Veliki san”, “Kako se udati za milionera”, “Ubistvo u Orijent ekspresu”…