1534. – Španski monah Ignacio de Loyola osnovao je u Parizu rimokatolički jezuitski red, koji je papa Pavle III priznao šest godina kasnije.
1571. – Osmanlije su pokušale zauzeti grad Korčulu, krenuvši na nju s dvadeset velikih brodova. Iznenadni udar nevremena ali i uspješna korčulanska obrana odagnala je Osmanlije od napada, prisilivši ih na bijeg te su produžili prema Hvaru, koji napadaju i pustoše.
1769. – Rođen francuski vojskovođa i car Napoleon Prvi Bonaparta, jedan od najvećih osvajača u historiji, čiji su pohodi izmijenili Evropu i okončali feudalizam. Nakon poraza kod Vaterloa 1815. prognan je na ostrvo Sveta Jelena u Atlantskom okeanu, gdje je umro 1821.
1771. – Rođen je škotski pisac Walter Scott, tvorac modernog istorijskog romana. Skupljao je i narodne pjesme i pisao epove iz istorije Škotske. Preveo je na engleski jezik bh. narodnu pjesmu “Hasanaginica”. Djela: Waverly, Crni patuljak, Rob Roy, The Heart of Midlothian, The Bride of Lammermoor, Ivanhoe, The Fortunes of Nigel, Quentin Durward, Život Napoleona Bonapartea, Pisma o demonologiji i čarobnjaštvu…
1883. – Rođen je hrvatski kipar i arhitekt Ivan Meštrović. Njegov izniman kiparski talent očituje se u lirskoj i dramskoj ekspresiji ljudskoga tijela, što ga svrstava među istaknute ličnosti svjetske umjetnosti prve polovice 20. vijeka i nesumnjivo među najistaknutije hrvatske umjetnike čije je djelo u svoje doba doživjelo svjetska priznanja. Diplomirao je likovnu akademiju u Beču, a bio je profesor na likovnim akademijama u Zagrebu, Syracusi i South Bendu.
1834. – Britanski parlament usvojio zakon o kolonizaciji Južne Australije.
1888. – U Carnarvonshireu u Velsu rođen engleski pukovnik Thomas Edward Lawrence, arheolog, istraživač, pisac i ratnik. Postao je poznat kao Lawrence od Arabije, kada je u Prvom svjetskom ratu (1917-1918) poveo Arape u rat protiv Turske. Poginuo je u prometnoj nesreći u Dorsetu vozeći motocikl 19. maja 1935. godine
1914. – Za promet je otvoren Panamski kanal, prokop dug 81,6 kilometara, koji u najužem dijelu srednje Amerike spaja Atlantski i Tihi okean. Kanal je zvanično otvoren tek u julu 1920.
1918. – SAD su prekinule diplomatske odnose s Rusijom, nakon uspostavljanja boljševičke vlasti.
1944. – Iskrcavanjem savezničkih trupa u južnoj Francuskoj u Drugom svjetskom ratu počela je operacija “Dragon”, čime je otvoren drugi front nakon iskrcavanja saveznika u Normandiji u junu.
1944. – U Drugom svjetskom ratu formiran je Korpus Narodne odbrane Jugoslavije.
1947. – Indija se osamostalila od Velike Britanije.
1961. – Započela izgradnja Berlinskog zida.
1962. – Probijen cestovni tunel ispod Mont Blanca, kojim je francuski grad Chamonix povezan sa italijanskom dolinom Aoste.
1969. – Otvoren je muzički festival “Woodstock”, najveći rock festival ikada održan. Neočekivani događaj cijele jedne generacije: od očekivanih oko 200 hiljada posjetilaca cifra je narasla na nevjerovatnih pola miliona, dok je još dvaput toliko ostalo na zakrčenim prilaznim putovima (50 kilometara u krugu je promet bio paraliziran). Za mnoge je Woodstock najbolji primer kontrakulture 1960-ih i hipi-ere. Festival se dešava tokom političko-vojnih problema Amerike sa Vijetnamom i situacijom oko rasizma. Tako festival rađa novu mini-naciju koja se bori za svoja prava. Kasnije je snimljen dokumentarni film Woodstock koji je dobio Oscara u kategoriji dokumentarnog filma. Između ostalih, nastupali su: Janis Joplin, Joan Baez, Crosby, Santana, Stills, Nash & Young, Grateful Dead, Creedence Clearwater Revival, Jefferson Airplane, The Who, Joe Cocker and The Grease Band, Blood, Sweat & Tears, Jimi Hendrix…
1971. – Bahrein stekao nezavisnost poslije vijek i po britanske kolonijalne vlasti.
1990. – Predsjednik Mihail Sergejevič Gorbačov vratio sovjetsko državljanstvo Aleksandru Solženjicinu, dobitniku Nobelove nagrade za književnost, koji je 1974. pod pritiskom vlasti prinuđen da emigrira na Zapad.
1994. – U Sudanu je uhapšen i izručen Francuskoj jedan od najpoznatijih svjetskih terorista Iljič Ramirez Sanchez, poznat kao “Carlos the Jackal”.
1995. – Japan je, 50 godina nakon završetka Drugog svjetskog rata, prvi put jasno izrazio žaljenje zbog ratnih akcija u regionu.
1996. – Nakon četiri godine ponovo je otvoren sarajevski aerodrom za komercijalne letove. Na aerodrom su tokom rata u BiH (1992-95) slijetali samo službeni avioni i avioni sa humanitarnom pomoći.
2000. – U saobraćajnoj nesreći na ostrvu Brač smrtno stradala Ena Begović, hrvatska glumica. Punih 16 godina radila je kao glumica u Hrvatskom narodnom pozorištu Zagrebu. U tom je razdoblju odigrala više od 20 glavnih uloga među kojima se izdvajaju Desdemona, kontesa Nera, barunica Castelli, Teuta, Ana Karenjina i druge. U 20-godišnjoj filmskoj karijeri snimila je više od deset filmova od kojih su najpoznatiji: Treća žena, Pad Italije, Četverored i drugi. Ena Begović je za ulogu barunice Castelli u filmu Glembajevi na Festivalu igranog filma u Puli 1988. godine nagrađena Zlatnom arenom za epizodnu žensku ulogu koju je odbila, jer ju je smatrala glavnom.
2001. – Makedonski parlament odobrio je dolazak 3.500 vojnika NATO u cilju razoružanja albanskih pobunjenika.
2001. – Potpukovnik VRS Dragan Jokić, čije ime se nalazilo na javnoj optužnici, predao se zvaničnicima Tribunala u bazi SFOR-a u Ramićima kod Banja Luke, a potom i formalno uhapšen i prebačen u Hag.
2002. – Policija u Zimbabveu počela da hapsi bijele farmere koji su se oglušili o vladino naređenje da napuste svoju zemlju kako bi ona bila dodijeljena crncima bezemljašima.
2005. – Poslije 38 godina izraelske okupacije zvanično je počela evakuacija jevrejskih naselja u pojasu Gaze.
2014. – Umro je bosanskohercegovački pozorišni i filmski režiser Sulejman Kupusović. Bio je žestok kritičar vlasti, ali i stanja svijesti vlastitog naroda koji trpi nepravdu. Dobitnik je brojnih priznanja.
You must be logged in to post a comment Login