16. 11. – Dogodilo se na današnji dan – U Drugom svjetskom ratu počela Druga njemačka ofanziva na Moskvu koja je završena neuspjehom. Pušten u promet Sueski kanal

Tiberius

42. godine p. n. e. – Rođen rimski car Tiberije Klaudije Neron Cezar Avgust, posinak Oktavijana Avgusta, koji je tokom vladavine od 14. do 37. godine nove ere osigurao granice Rimskog carstva bez novih osvajanja, popravio finansije i administraciju, posebno u provincijama. Prethodno se proslavio u vojnim pohodima u Germaniji, Panoniji i Dalmaciji. Pod starost je proglasio zakon “Uvreda veličanstva” i vladao sve okrutnije, 26. se povukao na ostrvo Kapri, a u Rimu je njegov miljenik prefekt pretorijanaca Lucije Elije Sejan zaveo je krvav režim u carevo ime. U nastojanju da se dočepa prijestola, Sejan je ubio carevog sina Julija Cezara Druza, poslije čega je Tiberije naredio njegovo smaknuće.

534. – Štampan Justinijanov Kodeks.

1095. – Na crkvenom saboru u Clermontu, u Francuskoj, papa Urban II pozvao je crkvene velikodostojnike i svjetovne vladare na vjerski rat protiv plemena Seldžuka, koje je zauzelo Svetu zemlju u Palestini. Time je počela epoha krstaških ratova.

1532. – Španski osvajač Francisco Pizarro zauzeo je sa samo 200 vojnika grad Kahemarku u Peruu i pogubio cara Inka Atahualpu, iako je za njega bila isplaćena velika otkupnina

1828. – Francuska, Velika Britanija i Rusija priznale nezavisnost Grčke, što je Otomansko carstvo odbilo da prihvati, ali je 1829, poslije poraza u ratu s Rusijom, mirom u Jedrenu prinuđeno da prizna nezavisnost Grčke.

1831. – Umro pruski general Carl Maria von Clausewitz, jedan od najpoznatijih vojnih teoretičara 19. vijeka. U djelu “O ratu” teoretski je uobličio iskustva nove strategije primijenjene u Napoleonovim ratovima. Prema Clausewitzu, rat je sastavni dio općih političkih odnosa i nastavak je politike uz primjenu drugih sredstava.

1848. – U Rimu – kojim je autokratski vladao papa Pije Deveti – izbila pobuna i uspostavljena je Rimska republika, u kojoj su ustanovljene mnoge institucije po ugledu na Francusku revoluciju.

Sueski kanal

1849. – Ruski dvor osuđuje Fjodora Dostojevskog na smrt zbog protudržavnog djelovanja, ali je njegovo pogubljenje otkazano u zadnji čas.

1869. – Pušten u promet Sueski kanal, umjetni prokop dug 163 kilometara između Sredozemnog i Crvenog mora, koji razdvaja afrički od azijskog kontinenta te je najbliža pomorska veza između zapadne i istočne Zemljine hemisfere. Golema strateška važnost Sueskog kanala za Zapad postaje još jasnija u svjetlu činjenice da je najvažniji tankerski plovni put za opskrbu Europe bliskoistočnom naftom. Gradnju kanala izvelo je francusko trgovačko društvo Compagnie Universelle du Canal de Suez pod upravom Ferdinanda Lessepsa. Planove za gradnju radio je još od 1838. austrijski pionir željeznica Alois Negrelli.

Gradnjom kanala regija je bitno izmjenjena i postala je jedno od najvažnijih gospodarskih područja Egipta.

1896. – Prvi prijenos električne energije između dva grada (Niagara Fallsa i Buffala).

Fjodor Mihajlovič Dostojevski

1904. – John Ambrose Fleming izumio vakuumsku cijev.

1912. – Počela Bitoljska bitka u Prvom balkanskom ratu u kojoj je srpska vojska 18. novembra potukla tursku Vardarsku armiju Zeki-paše.

1918. – Poslije propasti Austro-Ugarske Monarhije u Prvom svjetskom ratu Mađarska proglašena nezavisnom republikom.

1925. – Rođen je Stane Dolanc, jugoslavenski komunistički političar iz Slovenije.

1933. – SAD i Sovjetski savez uspostavljaju formalne diplomatske odnose.

1940. – Kraljevsko zrakoplovstvo (RAF) bombardiralo Hamburg.

Moskva, bitka

1940. – U Poljskoj su Nacisti zatvorili Varšavski Geto, izoliravši ga od vanjskog svijeta.

1941. – U Drugom svjetskom ratu počela Druga njemačka ofanziva na Moskvu, koja je, kao i prva, započeta u septembru 1941, kad su Nijemci došli 30 kilometara do Moskve, završena neuspjehom. Ovog puta Nijemci su prišli na 25 kilometara, ali je Crvena armija slomila ofanzivu 5. decembra 1941. i u protivudaru ih do 10. januara 1942. odbacila 200 kilometara zapadno od Moskve. Tim prvim velikim uspjehom nad Silama osovine krahirala je njemačka doktrina “munjevitog rata” (“blitzkrieg”) i nagoviješten preokret u ratu u korist antihitlerovske koalicije.

1945. – SAD, uz pomoć 88 njemačkih naučnika, započinje proizvodnju raketa.

1960. – Umro američki filmski glumac Clark Gable. Glumio je u više od 70 filmova, a veliku popularnost je stekao kao Rhett Butler u filmu “Prohujalo s vihorom”. Dobitnik je Oscara za film “Dogodilo se jedne noći”.

1965. – Sovjetski savez prema Veneri lansirao svemirsku sondu Venera 3, prvu letjelicu koja se spustila na površinu druge planete.

Varšavski Geto

1970. – Sirijski predsjednik Nuraddin al Atasi svrgnut je pučem. Naslijedio ga je Ahmed Chartiv, a najmoćniji je čovjek bio premijer Hafiz Asad, koji je 1991. na referendumu izabran za predsjednika sa 99,2 posto glasova.

1972. – Generalna skupština UN odlučila da Portugal treba da napusti kolonijalne posjede u Africi. Vlada u Lisabonu je nezavisnost afričkim kolonijama priznala poslije obaranja profašističkog režima u aprilu 1974.

1973. – Iz Cape Canaverala NASA je lansirala letjelicu Skylab 4 s tri člana posade na 84-dnevnu misiju.

1995. – Haški tribunal optužio lidera bosanskih Srba Radovana Karadžića i vojnog komandanta Ratka Mladića za genocid nad bošnjačkim civilima počinjen tokom zauzimanja Srebrenice u julu 1995., kada je više hiljada Bošnjaka ubijeno i raseljeno.

Clark Gable

1998. – Haški tribunal proglasio krivim Zdravka Mucića, Hazima Delića i Esada Landžu za ubijanje i zlostavljanje srpskih zatvorenika 1992. u logoru Čelebići. Prvo suđenje za ratne zločine nad Srbima tokom rata u BiH. Delić osuđen na 18, Landžo na 15, a Mucić na devet godina zatvora.

2000. – Bill Clinton postaje prvi američki predsjednik koji je posjetio Vijetnam.

2005. – Haški tribunal oslobodio penzionisanog generala Armije BiH Sefera Halilovića krivice za zločine koje su nad hrvatskim civilima u Hercegovini u jesen 1993. počinile jedinice te vojske. On je pravosnažno oslobođen svih optužbi.

2012. – Apelaciono vijeće Haškog tribunala oslobodilo je hrvatske generale Antu Gotovinu i Mladena Markača krivice za progon srpskog stanovništva iz Kninske krajine 1995, poništivši prvostepenu presudu kojom je Gotovina bio osuđen na 24, a Markač na 18 godina zatvora.