19. p.n.e. – Umro je Publius Vergilius Maro, proslavljeni pjesnik carskog Rima, autor nacionalnog junačkog epa “Eneida“. Smatra se najvećim pjesnikom antike i uzorom latinskog i zapadnoevropskog stvaralaštva. Dante ga je uzeo za vodiča kroz podzemlje (“Pakao”) u Božanstvenoj komediji (“Georgike”, “Bukolike”, “Ekloge).
454. – Rimski car Valentinian III ubio je svog zapovjednika Aetiusa.
1327. – Engleski kralj Edward II ubijen je u zamku Berkli. Smatra se da su zločin izvršili kraljica Isabella i njen ljubavnik Roger de Mortimer, koji je potom vladao u ime prijestolonasljednika Edvarda III.
1452. – Rođen je italijanski vjerski i politički reformator Girolamo Savonarola, dominikanski kaluđer koji je zbog sukoba sa papom Aleksandrom VI spaljen kao heretik 1498. Njegov lik inspirisao je mnoga književna djela i kontroverzne rasprave – smatran je mračnim fanatikom, pretečom reformacije.
1792. – Na prvoj javnoj sjednici Konventa (revolucionarnog parlamenta) ukinuta je monarhija u Francuskoj.
1832. – Umro je škotski pisac Walter Scott, autor istorijskih romana “Rob Roj”, “Ajvanho”, “Veverli”… Skupljao je i narodne pjesme i pisao epove iz historije Škotske. Izdao je u engleskom prevodu i našu narodnu baladu “Hasanaginica”. Izvršio je značajan utjecaj na evropski roman.
1846. – Rođen je političar i pisac Svetozar Marković, osnivač socijalističkog pokreta u Srbiji i prvi teoretičar realizma u srpskoj literaturi.
1853. – Rođen je Heike Kamerlingh Onnes, holandski fizičar.
1860. – Umro je njemački filozof Arthur Schopenhauer. Njegovu duboko pesimističnu filozofiju prihvatila je generacija razočarana neuspjehom nacionalnih pokreta 1848. u Evropi, a u filozofiji i književnosti našla je odraza u djelima Friedricha Nietzschea i Thomaas Manna (“Svijet kao volja i predstava”, “Parerga i paralipomena”).
1866. – Rođen je engleski književnik Herbert George Wells, koji je svojim prvim romanom “Vremeplov” utemeljio naučnu fantastiku (“Nevidljivi čovjek”, “Rat svjetova”).
1895. – U Rjazanjskoj guberniji, u selu Konstantinovo, rođen ruski pjesnik Sergej Aleksandrovič Jesenjin. Život je okončao samoubistvom 27. decembra 1925, objesivši se o cijev centralnog grijanja u hotelu Anglater u Petrogradu.
1930. – Johann Ostermeyer patentirao je blic.
1934. – Rođen je Leonard Cohen, legendarni kanadski muzičar i pjesnik. Tokom životapostao je svjetski slavan i priznat muzičar, te je njegov književni rad ostao u sjeni karijere muzike, kojom je ušao u legendu. Cohen je u svojim pjesmama progovarao o tuzi kao o svojoj duhovnosti, a zanosio se i idejama socijalne pravednosti. Primljen je u Kuću Slavnih 2008. godine. Preminuo je 7. novembra 2016. u 82. godini.
1938. – Čehoslovačka vlada prihvaća britansko-francuski plan o predaji Sudetske oblasti Hitlerovoj Njemačkoj.
1939. – Rumunski fašisti, pripadnici “Gvozdene garde”, ubili premijera Rumunije Armanda Kalineskua, protivnika Trećeg rajha.
1947. – Rođen je Stephen King, američki književnik, najpoznatiji po svojim nevjerovatno popularnim horor romanima. Kingove priče nerijetko uključuju posve obične protagoniste, poput porodica iz srednjeg sloja, djeteta ili pisca. Iako ih prikazuje kako vode svakodnevne živote, nadnaravno se gotovo uvijek uključi i iznimne okolnosti eskaliraju u priči. Autor bestselera poput “Snovolovke”, “Vreće kostiju”, “Ono”, “Herčeva u Atlantidi”, “Djevojčice koja je obožavala Toma Gordona”, “Očajavanja”, “Rose Madder”, “Nesanice”, Stephen King promijenio je globalnu književnu sliku svojim napetim, krvavim, nježnim, okrutnim romanima, punim tajne snage i unutrašnje moći.
1949. – U Kini je formirana Centralna narodna vlada na čelu sa Mao Tse-tungom, koji je 1. oktobra proglasio Narodnu Republiku Kinu.
1950. – Rođen je Bill Murray, irsko-američki glumac, režiser i producent. Murray je poznat po svojem nadarenom humoru i specifičnoj karizmi, koja ima razmjer od šarmantnih cinika u komedijama do rezigniranih outsidera u dramama. Među njegovim slavnijim filmovima su i “Istjerivači duhova”, “Beskrajni dan” i “Izgubljeni u prijevodu”.
1958. – Rođen je Milan Mladenović, muzičar, član grupe Ekatarina Velika. Iako je živio samo trideset šest godina, legendarni muzičar Milan Mladenović ostavio je neizbrisiv trag u rock muzici i jedan je od najznačajnijih umjetnika bivše SFRJ. Početkom jugoslovenskih ratova, 1992. godine, sa članovima grupa Partibrejkers i Električni orgazam formira projekat “Rimtutituki“, čija je muzička aktivnost koncentrisana na antiratne aktivnosti. Njihov najpoznatiji singl „Slušaj ‘vamo!”, s ključnim refrenom „Mir, brate, mir”, izdaje B92, a promovisan je koncertom na kamionu koji je kružio ulicama Beograda. Milan Mladenović je umro 5. novembra 1994. u Beogradu.
1964. – Nakon 164 godine britanske vladavine Malta stiče nezavisnost.
1973. – SFRJ je prekinula diplomatske odnose sa Čileom, deset dana poslije puča generala Augusta Pinocheta, u kojem je ubijen predsjednik Salvador Allende.
1974. – Umro američki filmski glumac Walter Brennan, prvi glumac koji je dobio tri Oscara. Poznat prije svega po brojnim epizodnim ulogama u vesternima.
1991. – Armenija proglašava nezavisnost od Sovjetskog Saveza.
1993. – Predsjednik Rusije Boris Jeljcin raspustio parlament pod optužbom da poslanici blokiraju ustavne reforme i izbore. Pobunjeni poslanici zabarikadirali se u zgradi parlamenta, odakle su istjerani uz pomoć vojske 4. oktobra.
2000. – Okružni sud u Beogradu proglasio krivim i osudio na 20 godina zatvora zapadne lidere i članice NATO zbog krivičnih djela protiv čovječnosti i međunarodnog prava, koje su počinili napade na SRJ. “Potjernica” je raspisana za liderima SAD, Engleske, Francuske, Njemačke i čelnicama NATO.
2003. – Nakon 14 godina osmatranja planete Jupiter i njenih satelita, NASA je uništila posmatrački brod Galileo.
You must be logged in to post a comment Login