1572. – Umro škotski protestantski reformator John Knox, sljedbenik Calvina, osnivač Škotske prezbiterijanske crkve i autor “Istorije Reformacije u Škotskoj”.
1632. – Rođen je holandski filozof Baruch de Spinoza. Izdržavao se brušenjem optičkih sočiva i odbio je katedru u Hajdelbergu, jer je želio da očuva potpunu intelektualnu nezavisnost. U mladosti je isključen iz jevrejske zajednice i anatemisan pod optužbom da je govorio o tjelesnoj prirodi Boga. Zamišljao je Boga kao apsolutnu supstancu koja je uzrok samoj sebi. Dokazivao je da filozofija “nema druge svrhe osim istine”, dok religija “teži jedino pokoravanju i pobožnosti”. Jedan je od osnivača liberalističke političke filozofije i znatno je uticao na francusku prosvjetiteljsku i njemačku filozofiju. Za života je objavio “Teološko-politički traktat” i “Principe filozofije Renea Dekarta”, a posthumno je objavljeno njegovo kapitalno djelo “Etika”, podijeljeno u pet dijelova – o Bogu, o prirodi i porijeklu duha, o porijeklu i prirodi afekata, o ljudskom ropstvu ili o snazi afekata, o moći razuma ili ljudskoj slobodi.
1642. – Nizozemski je pomorac Abel Tasman kao prvi europljanin doplovio do otoka Van Diemenova zemlja, koji je kasnije preimenovan u Tasmaniju.
1729. – Rođen ruski general Aleksandar Vasiljevič Suvorov, jedan od najvećih vojskovođa 18. vijeka. Uspješno se borio protiv Turaka (1787-1791), pod njegovom komandom austrijsko-ruske trupe potisnule su Francuze iz sjeverne Italije 1799, kada se proslavio i prelaskom preko Alpa na povratku u Rusiju. Ugušio je ustanak Pugačova u Rusiji 1774. i ustanak u Poljskoj 1794.
1859. – Objavljen je Postanak vrsta, Charlesa Darwina, koji je označio novu epohu u razumijevanju evolucije organskog svijeta. Njegova revolucionarna teorija evolucije izazvala velike kontroverze u naučnim krugovima, a crkveni krugovi izrazili bojazan da će knjiga podriti religijska vjerovanja o postanku svijeta.
1864. – Rođen je francuski slikar Henri de Toulouse-Lautrec, majstor litografije, jedan od velikana impresionizma 19. vijeka. U krugu boema na Monmartru bio je stalni posjetilac kabarea, plesnih lokala, cirkusa i javnih kuća, što su bili motivi njegovih ulja i gvaševa.
1910. – Rođen je Fadil Jahić Španac, španski borac, partizanski komandant i narodni heroj Jugoslavije.
1916. – Umro britanski konstruktor oružja američkog porijekla Hiram Stevens Maxim, izumitelj mitraljeza (1884) koji je po njemu nazvan “maksim”.
1941. – Počela je njemačka ofanziva na grad Užice u Drugom svjetskom ratu. Odstupnicu glavnog dijela partizanskih snaga činio je Radnički bataljon. Njemci su zauzeli grad krajem novembra, a tokom borbi na Kadinjači, 14 kilometara zapadno od Užica, poginulo je 180 branilaca grada.
1957. – U Meksiko City-u umro je čuveni meksički slikar i komunistički aktivista Diego Rivera. Proslavio se monumentalnim muralima u javnim ustanovama u Meksiku (124 freske u palati Ministarstva prosvjete) i u SAD-u.
1963. – Dva dana poslije atentata u Dalasu na predsjednika SAD-a Johna Kennedyja, Jack Ruby je u policijskoj stanici ubio iz revolvera Leeja Harveya Oswalda, koji je bio osumnjičen za atentat.
1965. – Mobutu Sese Seko je preuzeo vlast u Kongu.
1974. – Predsjednik SAD-a Gerald Ford i sovjetski lider Leonid Brežnjev postigli su u Vladivostoku privremeni sporazum o ograničenju ofanzivnog strateškog nuklearnog oružja.
1989. – Pod pritiskom masovnih demonstracija u Pragu kompletno rukovodstvo Komunističke partije Čehoslovačke podnijelo ostavke, uključujući generalnog sekretara Miloša Jakeša. Na mjesto generalnog sekretara partije došao Karol Urbanek.
1991. – U Londonu umro Freddie Mercury britanski muzičar, pjevač legendarnog benda Queen. Imao je uspješnu i solo karijeru, napisao je tekstove za hitove: Bohemian Rhapsody, killer Queen, Somebody to Love, We are the Champions,…1991. godine izlazi posljednji album grupe Queen za Mercuryjeva života, Innuendo, koji sadrži dvije oproštajne pjesme – remek djelo “The Show Must Go On” i “These Are the Days of Our Lives”, proglašenu pjesmom godine u Velikoj Britaniji. S glasom nevjerojatnog opsega od čak četiri oktave, bio je jedan od najboljih vokala na tadašnjoj muzičkoj sceni, te se ujedno i danas smatra jednim od najvećih vokala u svih vremena. Freddie je imao izuzetan talent za pisanje pjesama i melodija.Rođen je na Zanzibaru 5. septembra 1946. godine, a pravo ime mu je Farrokh Bulsara.
1995. – Irci su na referendumu tijesnom većinom (50,28 odsto) izglasali legalizaciju razvoda braka.
2000. Oko 900.000 ljudi protestovalo je na ulicama Barcelone zbog terorističkih akcija baskijske separatističke organizacije ETA. Na čelu protestne kolone bili su španski premijer Jose Maria Aznar i drugi visoki državni i politički zvaničnici.
2003. – Vrhovni sud u Glasgowu (Škotska) osudio je na 27 godina zatvora libijskog obavještajca Abdela Baseta Ali al-Megrahija, koji je 2001. proglašen krivim za učešće u rušenju Pan Amovog aviona na letu broj 103 iznad jezera Lockerbie u Škotskoj 1998. godine.
2004. – Predsjednik Francuske Jacques Chirac doputovao je u prvu zvaničnu posjetu Libiji od kada je ta država 1951. stekla nezavisnost.
2005. – U Las Vegasu u 73. godini umro Pat Morita, japansko-američki glumac, poznat po svojoj ulozi u filmu “Karate Kid”. Igrao je ulogu Arnolda u seriji “Sretni dani”, “Pod istim krovom”, te u nizu drugih filmova i serija.
2015. – Na tursko sirijskoj granici oboren ruski avion Su-24. Avion je oborio turski F-16 što je izazvalo krizu između dviju zemalja.
You must be logged in to post a comment Login