24. godine od genocida u Srebrenici

Iako je 1993. godine Srebrenica proglašena zaštićenom zonom Ujedinjenih nacija, odnosno izuzeta od oružanih napada, to nije spriječilo da se tokom šest dana, od 11-16. jula 1995. godine u Srebrenici počini genocid nad osobama nesrpske nacionalnosti, najstrašniji zločin na tlu Evrope od Drugog svjetskog rata. Prema istraživanju Istraživačko dokumentacionog centra, u genocidu u Srebrenici su stradale 8372 žrtve. Posmrtni ostaci žrtava genocida pronađeni su na 150 lokaliteta, od čega je više od 70 masovnih grobnica. Genocid u Srebrenici je izvršila Vojska Republike Srpske pod komandom generala Ratka Mladića, te pripadnici paravojne formacije Škorpioni.

Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju je u svojim pravosnažnim presudama potvrdio da zločini počinjeni u julu 1995. godine u Srebrenici predstavljaju genocid, zločine protiv čovječnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja. Theodor Meron, tadašnji predsjednik Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju poručio je 2004. godine, nakon donošenja prve pravosnažne presude za genocid u Srebrenici: “Žalbeno vijeće nedvomisleno izjavljuje da osuđuje ovu duboku i trajnu ozlijedu koja je nanijeta i naziva masakr u Srebrenici njegovim pravim imenom – genocid. Oni koji su odgovorni za njega nosit će ovaj žig i on će služiti kao upozorenje drugima koji pomisle da izvrše jedan takav čin u budućnosti”.

Prema podacima Balkanske istraživačke mreže u BiH (BIRN BiH) za zločine počinjene u julu 1995. godine u Srebrenici, Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju, Sud Bosne i Hercegovine, te sudovi u Hrvatskoj i Srbiji osudili su ukupno 47 osoba na preko 700 godina zatvorske kazne, od čega su tri pravosnažne doživotne i jedna prvostepena doživotna zatvorska kazna – za genocid, zločine protiv čovječnosti i druge zločine koje su u julu 1995. godine počinjeni u Srebrenici. Uprkos utvrđenim činjenicama i sudskim presudama prisutni su napori da se vrši revizija prošlosti i da se genocid u Srebrenici negira.

Prema informacijama Memorijalnog centra Potočari, dosada je konačni smiraj pronašlo 6610 žrtava genocida, a ove godine, na dvadeset četvrtu godišnjicu izvršenja genocida u Srebrenici, smiraj će pronaći 33 žrtve. Prema informacijama Instituta za nestale osobe BiH, za oko 1000 nestalih žrtava genocida u Srebrenici se još uvijek traga.