26.11. – Dogodilo se na današnji dan – U Bihaću u Drugom svjetskom ratu osnovano “Antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Jugoslavije” i održano prvo zasjedanje AVNOJ-a. Razoran zemljotres pogodio Albaniju.

1504. – Umrla Isabella I, katolička kraljica Kastilje od 1474. Njenom udajom za Fernanda II Aragonskog ujedinjene su Kastilja i Aragon (1479) i stvoreni temelji jedinstvene španske države i budućeg kolonijalnog carstva. Tokom njihove vladavine uspostavljen je sud inkvizicije (1480), protjerani su Jevreji, a zauzimanjem Granade 1492. definitivno je slomljena vlast Mavara. Iste godine opremili su ekspediciju Cristofora Colomba koja je otkrila Ameriku.

1855. – Umro poljski pisac Adam Mickiewicz, najistaknutiji poljski romantičar. Njegov idilični ep “Pan Tadeuš”, u kojem je dao viziju stare Poljske koja nestaje, smatra se najvećim djelom poljskog romantizma.

1862. – Objavljena je knjiga Lewis Carrolla “Alisa u zemlji čuda”.

1880 – Velike sile prisilile su Tursku da Crnoj Gori preda Ulcinj, koji su Crnogorci zauzeli u januaru 1878. To je bila kompenzacija za Plav i Gusinje, čiji su građani oružanim otporom odbili da budu u sastavu Crne Gore

1901. – Umro je hrvatski slikar Krsto Hegedušić, osnivač likovne skupine Zemlja i Hlebinske slikarske škole.

1914. – U Prvom svjetskom ratu eksplodirao je britanski ratni brod Bulwark dok je u njega ukrcavana municija. Od 750 članova posade preživjelo je samo njih 12.

1922. – U Dolini kraljeva u Egiptu, britanski arheolozi Howard Carter i Lord Carnarvon prvi put otvorili grobnicu faraona Tutankhamona.

1924. – U Ulaanbaataru proglašena NR Mongolija.

1939. – Napadom sovjetske armije počeo je sovjetsko-finski rat. U oktobru 1939. Sovjetski savez je od Finske zatražio dio teritorije zbog obezbjeđenja Lenjingrada (Sankt Peterburga) i zaštitu murmanske pruge. Pošto je to vlada u Helsinkiju odbila, sovjetska armija je prodrla u Finsku. 12. marta 1940. potpisan je mir kojim je Sovjetski savez dobio veći dio Karelije i oblast u Murmanskom zalivu.

1939. – U gradiću Nutbush u Tennesseeju, rodila se Anna Mae Bullock, poznata kao Tina Turner. Dobitnica osam nagrada Grammy, pjevačica, skladateljica i plesačica, jedna od najvećih rokerskih ličnosti svih vremena.

1940. – Nijemci su u okupiranoj Varšavi u Drugom svjetskom ratu počeli da ograđuju dio grada od kojeg su napravili geto za oko pola miliona poljskih Jevreja.

1942. – U Bihaću u Drugom svjetskom ratu osnovano “Antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Jugoslavije” i održano prvo zasjedanje AVNOJ-a na kojem su 54 delegata izabrala Izvršni odbor AVNOJ-a s dr Ivanom Ribarom na čelu.

1949. – U Indiji je prihvaćen ustav kojim je Indijska unija postala republika u okviru britanskog Commonwealtha. Ustav je stupio na snagu u januaru 1950.

1950. – Kina zvanično donijela odluku da stupa u Korejski rat na strani Sjeverne Koreje.

1965. – Lansiran je Astérix prvi Francuski satelit.

1967. – Narodni oslobodilački front proglasio u Adenu Narodnu Republiku Jemen (Južni Jemen), nakon 128 godina britanske kolonijalne vladavine.

1968. – U Saveznoj narodnoj skupštini usvojeni su amandmani na Ustav SFR Jugoslavije, kojima se širi autonomija pokrajina i one dobijaju status sličan republikama. Pokrajine su dobile pokrajinski Ustavni zakon, čime je otvoren put gotovo potpuno samostalnoj zakonskoj, izvršnoj i sudskoj vlasti.

1968. – Umro njemački pisac Arnold Zweig, autor romana “Slučaj narednika Griše”, koji mnogi kritičari smatraju najboljom njemačkom knjigom o Prvom svjetskom ratu.

1972. – Umro Harry Truman, predsjednik SAD-a 1945 – 1953. Za predsjednika je izabran nakon smrti Franklina Roosevelta. Učesnik je Potsdamske konferencije, a augusta 1945. po njegovom nalogu na Japan je bačena atomska bomba. Uveo je SAD u Korejski rat.

1978. – Iranski vjerski lideri i političari, u nastojanju da obore šaha Rezu Pahlavija, proglasili su generalni štrajk koji je paralizovao život u Iranu.

1990. – Vijeće sigurnosti UN odobrilo mirovni plan za Kambodžu.

1993. – Prvi generalni štrajk u Belgiji poslije gotovo pola vijeka paralizovao je privredu i saobraćaj i primorao vladu na pregovore sa sindikatima.

1998. – U zajedničkoj deklaraciji, potpisanoj tokom posjete kineskog predsjednika Đanga Cemina, Japan izrazio “duboko kajanje” zbog akcija koje je preduzeo u Kini u Drugom svjetskom ratu.

2001. – Nepalski kralj Gyanendra objavio je vanredno stanje u zemlji nakon trodnevnih nemira, tokom kojih je ubijeno najmanje sto ljudi, a koje su izazvali pripadnici maoističkog gerilskog pokreta u pokušaju da svrgnu monarhiju sa vlasti

Albanija, zemljotres, foto Ajdin Kamber
Albanija, zemljotres, foto Ajdin Kamber

2004. – Visoki predstavnik za BiH Paddy Ashdown poništio Zakon o pomilovanju zato što ugrožava vladavinu prava.

2019. – Sjeverozapadnu Albaniju je 26. novembra 2019. godine pogodio je potres magnitude 6,4 s epicentrom 12 km zapadno-jugozapadno od Mamurrasa. Podrhtavanje se osjetilo u albanskom glavnom gradu Tirani te sve do Taranta i Beograda koji se nalazi oko 370 kilometara od epicentra. Od zemljotresa je stradalo oko 51 ljudi te je oko 3.000 ozlijeđeno. Bio je to najjači potres koji je pogodio Albaniju u više od 40 godina, najsmrtonosniji u zadnjih 99 godina. Potres je načinio veliku štetu u luci Durrës i selu Thumanë. Nakon ovog, u iduća 24 sata zabilježeno je više od 1.300 naknadnih potresa

Posted by on 2024-11-26. Filed under Magazin, Na današnji dan. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0. You can skip to the end and leave a response. Pinging is currently not allowed.

You must be logged in to post a comment Login