1492. – Španski moreplovac italijanskog porijekla Kristofor Kolumbo (Christopher Columbus) na prvom putovanju preko Atlantika otkrio je Kubu i proglasio je posjedom Španije. Prvi španski kolonisti stigli su na otok 1511., a ubrzo su pokorili lokalne stanovnike. Narod Taíno je tokom idućih stotinjak godina iščezao kao poseban identitet i to većinom zbog teških uslova rada i ranjivosti na europske bolesti. Kuba se razvila u bogatu špansku koloniju s raznolikom ekonomijom.
1636. – U Cambridgeu, u američkoj državi Massachusetts, osnovan je Koledž Harvard, najstarija obrazovna ustanova u SAD.
1704. – Umro je engleski filozof John Locke, jedan od utemeljivača empirizma i liberalističke filozofije. Osporavao je teoriju o urođenim idejama i principima i uspostavio načelo da nema ničeg u razumu što prethodno nije prošlo kroz čula i da sve ideje kojima razum operiše potiču iz iskustva. Kao politički filozof zalagao se za vjersku toleranciju i poštivanje mišljenja i opredjeljenja drugih, za ograničenje vladarske moći i zakonsku zaštitu individualnih prava i sloboda građana. Snažno je utjecao na kasnije filozofe empiričare i teoretičare liberalnog društva i građanske države. Djela: “Ogled o ljudskom razumu”, “Pisma o toleranciji”, “Dvije rasprave o vladi”, “Vaspitanje”.
1746. – Peruanski gradovi Lima i obližnji Kaljao razoreni su u zemljotresu koji je usmrtio najmanje 18.000 ljudi.
1836. – Proglašena je federacija Perua i Bolivije.
1886. – Zvanično je otkriven Kip slobode. Izrađen u Parizu, bio je poklon Francuske kojim je obilježena stogodišnjica nezavisnosti SAD-a 1886. godine. Od tada predstavlja pozdrav svim posjetiteljima i useljenicima pristiglima u SAD. Zbog svoje jedinstvenosti i simboličkog značaja upisan je na UNESCO-v popis mjesta svjetske baštine u Americi 1984. godine.
1914. – Rođen je američki mikrobiolog Jonas Edward Salk, koji je 1953. pronašao vakcinu protiv dječije paralize, epohalno otkriće koje je na minimum smanjilo opasnost od opake bolesti.
1918. – Poslije raspada Austro-Ugarske u Prvom svjetskom ratu u Pragu, Nacionalni komitet proglasio je da preuzima vlast i ubrzo je stvorena Čehoslovačka sa predsjednikom Tomašem Garigom Masarikom.
1919. – U SAD je stupio na snagu zakon o prohibiciji, kojim je zabranjena prodaja pića s više od pola procenta alkohola.
1922. – U Napulju je počeo “Marš na Rim” oko 40.000 “crnokošuljaša”, pripadnika oružanih odreda Benita Musolinija, čime je izvršen fašistički udar u Italiji. Musolini je dva dana kasnije prisilio kralja Vitorija Emanuela Trećeg da mu povjeri mandat za sastav vlade i tako je legalizovan fašistički režim koji je vladao Italijom do jula 1943.
1924. – Rođen je trener Aleksandar Nikolić, tvorac superiorne jugoslovenske škole košarke, najznačajniji stručnjak evropske košarke u 20. vijeku. Košarku je počeo da igra 1946. i nastupao je za više ekipa, uključujući “Crvenu zvezdu” i “Partizan“, za jugoslovenski nacionalni tim odigrao je 11 utakmica, a 1951. je postao trener reprezentacije Jugoslavije, kojoj je donio prve medalje 1961. na evropskom i 1963. na svjetskom prvenstvu i tutule prvaka Evrope 1977. i svijeta 1978. U košarkaškim krugovima najčešće su ga nazivali “Profesor” i bio je učitelj plejade trenera, čije su ekipe praktično monopolizovale evropske klupske titule. Zbog ogromnih zasluga za košarku 1998. uvršten je u čuvenu “Kuću slavnih” u američkom gradu Springfield, kolijevci košarkaške igre.
1940. – Fašistička Italija počela je napad na Grčku, pod izgovorom da Grčka namjerava da napadne Albaniju, tada pod patronatom Rima. Grci su u protivofanzivi, koja je trajala cijele zime, prodrli duboko u Albaniju i nanijeli fašistima ozbiljne poraze, ali kad je Njemačka napala Grčku poslije okupacije Jugoslavije 1941, Italijani su uz pomoć Nijemaca prinudili Grčku na kapitulaciju.
1955. – Rođen osnivač Mocrosofta Bill Gates.
1962. – Sovjetski lider Nikita Sergejevič Hruščov saopštio da je naredio povlačenje raketa s Kube, poslije čega je predsjednik SAD-a John F. Kennedy izjavio da će obustaviti blokadu tog karipskog ostrva, čime je splasnula napetost u odnosima Moskve i Washingtona i otklonjena opasnost od izbijanja novog svjetskog sukoba.
1974. – Šefovi arapskih država usvojili Deklaraciju kojom su zatražili stvaranje nezavisne palestinske države.
1992. – Kopredsjednici Ženevske konferencije o prethodnoj Jugoslaviji Cyrus Vance i lord David Owen objavili prijedlog ustavnog uređenja za Bosnu i Hercegovinu, prema kojem bi ona bila decentralizovana i podijeljena na deset autonomnih regiona.
1995. – U požaru koji je izbio u metrou glavnog grada Azerbejdžana Bakuu poginulo najmanje 289, povrijeđeno 270 ljudi.
2000. – Održani su lokalni izbori na Kosovu, na kojima je pobijedio Demokratski savez Kosova (DSK) Ibrahima Rugove.
2003. – Predrag Banović, koji je 26. juna priznao krivicu za progon nesrpskog stanovništva u logoru “Keraterm” kod Prijedora, osuđen je pred Haškim tribunalom na osam godina zatvora.
2004. – Vlada RS prihvatila konačni izvještaj Komisije za istraživanje događaja na području Srebrenice od 10. do 19. jula 1995. godine.
2005. – Umro je pozorišni i filmski glumac Ljuba Tadić.
2013. – Umro generalni direktor Radio-televizije Srbije i jedan od najpoznatijih novinara u Srbiji Aleksandar Tijanić.
2013. – U 86. godini umro Tadeusz Mazowiecki, poljski političar. U svojstvu specijalnog izaslanika UN-a za ljudska prava za područje bivše SFRJ, podnio je ostavku na tu dužnost 1995. u znak protesta zbog genocida u Srebrenici.
You must be logged in to post a comment Login