1443. – Albanski nacionalni junak i legendarni borac Skenderbeg je sa svojim jedinicama oslobodio rodni grad Kruju, te idućih 35 godina uspješno odolijevao navalama Osmanlija.
1520. – Portugalski moreplovac Ferdinand Magellan uplovio u Pacifik, prošavši iz Atlantskog okeana kroz moreuz koji sada nosi njegovo ime.
1757. – Rođen je William Blake, engleski književnik, slikar i grafičar, pjesnik intuicije i mašte. Književnu slavu stekao je zbirkama pjesama “Pjesme iskustva” i “Pjesme nevinosti”, a kao slikar poznat je po 21 ilustraciji za “Knjigu o Jovu” i ilustracijama Čoserovih “Kanterberijskih priča”. Njegova poezija postala je poznata i cijenjena tek krajem XIX vijeka i znatno je uticala na brojne pjesnike, posebno nadrealiste.
1820. – Rođen je njemački političar i filozof Friedrich Engels, jedan od osnivača naučnog socijalizma i najbliži saradnik Karla Marxa. Osnovne postavke materijalističkog poimanja svijeta izložio je u djelu “Anti-Diring”, a u saradnji s Marksom napisao je “Njemačku ideologiju” i “Manifest komunističke partije”.
1814. – The Times su bile prve novine štampane pomoću automatskih presa.
1821. – Panama proglasila nezavisnost od Španije i pridružila se Kolumbiji.
1829. – Rođen ruski klavirski virtuoz i kompozitor Anton Rubinstein, osnivač Konzervatorija u Petrogradu. Pripadao je tzv. kosmopolitskom pravcu, nasuprot velikoj petorici. Komponovao je opere, klavirske kompozicije, solo pjesme.
1905. – Irski nacionalista Arthur Griffith osnovao u Dablinu partiju “Sinn Féin”, čiji je glavni zadatak bila borba za osamostaljenje Irske od Velike Britanije.
1907. – Rođen je italijanski književnik Alberto Moravia, jedan od najistaknutijih i najplodnijih italijanskih književnika 20. vijeka. Autor “Chocare”, “Rimljanke”, “Rimskih priča”, slavu je stekao već prvim romanom “Ravnodušni ljudi” (1929).
1912. – Nakon 400 godina turske vladavine, albanski čelnici u gradu Valoni na jugu zemlje proglasili nezavisnost Albanije, koja je priznata na konferenciji ambasadora velikih sila u Londonu 20. decembra 1912. godine.
1919. – Amerikanka Nancy Astor kao prva žena izabrana u britanski parlament.
1920. – U Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca održani su prvi izbori za Ustavotvornu skupštinu. Najviše glasova dobili su demokrate osvojivši 92 od 419 mandata i radikali sa 91 mandatom, a iznenađenje su priredili komunisti sa 50 poslaničkih mjesta. Žene, vojnici i oficiri, kao i pripadnici nacionalnih manjina, nisu imali pravo glasa.
1939. – Umro izumitelj košarke, Kanađanin James Naismith. Košarku je izumio dok je bio učitelj tjelesnog odgoja na YMCA školi u Springfieldu u SAD-u. Prva košarkaška utakmica odigrana je 1891, a igra se brzo proširila u SAD-u.
1941. – Crvena armija u Drugom svjetskom ratu izbacila njemačke trupe iz Rostova.
1943. – U Teheranu su u Drugom svjetskom ratu, na prvom zajedničkom sastanku, sovjetski lider Josif Staljin, predsjednik SAD Franklin D. Roosevelt i britanski premijer Winston Churchill razmatrali otvaranje drugog fronta u Evropi, operacije na istočnom frontu, poslijeratno uređenje Evrope i pitanje Jugoslavije. Dogovoreno je da se Jugoslavija obnovi “u potpunom teritorijalnom integritetu i nezavisnosti, s tim što će pitanje njenih zapadnih granica biti riješeno poslije rata”.
1954. – Umro je italijanski fizičar Enrico Fermi.
1954. – Ernestu Hemingwayu dodijeljena Nobelova nagrada za književnost. Hemingway je bio američki romanopisac, pisac kratkih priča i novinar. Objavio je sedam romana, šest zbirki kratkih priča i dva publicistična djela. Mnoga njegova djela smatraju se klasicima američke književnosti.
1960. – Mauritanija dobila nezavisnost do Francuske.
1975. – Fretilin (Revolucionarni front za nezavisnost Istočnog Timora) proglasio je nezavisnost od Indonezije i osnivanje Demokratske Republike Istočni Timor.
1994. – Norvežani na referendumu odbili da se priključe Evropskoj uniji.
1996. – General Vojske RS-a Ratko Mladić, protiv kojeg je Međunarodni sud za ratne zločine podigao optužnicu 25. jula 1995, formalno je smijenjen s mjesta komandanta Glavnog štaba Vojske Republike Srpske. Mladić je na tom mjestu bio od 12. maja 1992.
2006. – Umro je Elliot Welles, jedan od najpoznatijih lovaca na naciste. Welles, koji je preživio strahote koncentracionih logora u Poljskoj, postao je poznat krajem 70-ih 20. vijeka, pošto je pronašao i prijavio vlastima njemačkog oficira, koji je ubio njegovu majku. Welles će ostati poznat po upornosti oko rasvjetljavanja slučaja letonskog naciste Bolesava Mijakovskisa.
2010. – Listovi The New York Times, The Guardian, Le Monde, Der Spiegel i El País objavili su na svojim internet-sajtovima hiljade povjerljivih dokumenata američkih tajnih službi, pisanih izrazito “nediplomatskim jezikom” iz kojih se vide stavovi Washingtona o brojnim svjetskim liderima, što je izazvalo oštru reakciju Bijele kuće i Pentagona i burne reakcije širom svijeta. Tekstovi su prenijeti sa internet-sajta Wikileaks, čiji je osnivač australijski državljanin Julian Assange.
2011. – Umro je Ante Marković, posljednji premijer SFRJ. Pred rat poznat po ekonomskim reformama. Rat u Hrvatskoj i rastakanje zemlje primorali ga da odstupi u decembru 1991. godine.
2013. – Umro slovenski političar i bivši premijer SFRJ Mitja Ribičič.
You must be logged in to post a comment Login