69 godina od bitke na Sutjesci

Danas se navršava 69 godina od bitke na Sutjesci koja se smatra prekretnicom u Drugom svjetskom ratu, kada su partizanske snage ostvarile veliku pobjedu nad njemačkim fašizmom.

Na dan 13. juna partizanske jedinice su 1943. godine probile obruč snaga Osovine.

Pretpostavljajući da će se savezničke snage iskrcati na prostoru nekadašnje Jugoslavije, njemačka komanda preduzela je operaciju pod šifrovanim nazivom “Schwarz” radi uništenja partizanskih snaga.

Sile osovine su okupile oko 127,000 kopnenih vojnika i oklopnih vozila, uključujući njemačke, italijanske, jedinice NDH, i bugarske jedinice, te preko 300 aviona, pod njemačkim zapovjedništvom, protiv 18,000 vojnika operacione grupe od 16 brigada Jugoslavenske Narodnooslobodilačke vojske.

Nakon što su okupili trupe, Nijemci su započeli sa ofanzivom. Sile osovine su iskoristile svoju prednost u početnoj poziciji da okruže i izoliraju partizane na području Durmitora, koji se nalazi između rijeka Tare i Pive u planinskom dijelu sjeverne Crne Gore i natjerale ih na žestoke borbe kroz cijeli mjesec na kršovitom terenu.

9. juna su Nijemci skoro uspjeli u naumu da likvidiraju Josipa Broza Tita kad je bomba pala pored čelne grupe i ranila ga u ruku. Titov pas, njemački ovčar Luks, se po opisima događaja žrtvovao da spasi Titov život.

Suočeni sa skoro isključivo njemačkim trupama u završnom okruženju, partizanske snage su se konačno uspjele probiti preko Sutjeske kroz linije 118. Njemačke, 104. Jagerske i 369. Hrvatske pješadijske divizije na sjeverozapadnom pravcu, prema istočnoj Bosni.

Odmah po proboju, partizanske snage su se pregrupisale i započele kontraofanzivu u istočnoj Bosni, čisteći utvrde Sila osovine u Vlasenici, Srebrenici, Olovu, Kladnju i Zvorniku tokom sljedećih 20 dana.

Ova bitka je bila prekretnica rata u Jugoslaviji. Od te tačke pa nadalje, partizanski pokret biva sve jači i kreće se ka potpunom oslobođenju Jugoslavije od fašista i domaćih izdajnika.

Ova bitka je pokazala odlučnost i vrhunski moral jugoslovenskih partizana. Kasnije je postala važan dio kulture bivše SFRJ.