Deminiranja u BiH bi trebao biti okončano do 2019.

U sklopu projekta koji se realizira pod pokroviteljstvom Evropske agencije za istraživanje svemira i u partnerstvu s Centrom za uklanjanje mina u BiH (BHMAC) danas je na širem lokalitetu Žunovnice, općina Hadžići, prezentiran novi program u funkciji unapređenja procesa deminiranja u BiH uz korištenje bespilotnih letjelica.

Radi se o pilot-projektu za čiju je implementaciju zadužen Konzorcij SAFEDEM koji okuplja eksperte iz Italije, Španije i Belgije u okviru programa Space Assets for Landmine Assistance (Sistema za otkrivanje mina).

Inače, u Bosni i Hercegovini je još 1.600 kilometara kvadratnih sumnjive površine, a prema državnoj strategiji proces deminiranja trebao bi biti okončan do 2019. godine.

Osobine i način funkcionisanja bespilotnih letjelica ATMOS-6 koje mogu biti korištene za snimanje minama kontaminirane površine, predstavio je ekspert španske firme CatUAV u IT sektoru Jordi Santachana, navodeći da se radi o letjelici s elektromotorom i baterijom koja uz navigaciju iz kontrolnog centra može letjeti do jedan i po sat, a za koje vrijeme može obuhvatiti (snimti) površinu od 1.000 hektara.

Po njegovim riječima, spomenuta bespilotna letjelica, čija je ukupna težina manja od dva kilograma, opremljena je kamerom za snimanje terena, odnosno infracrvenom termičkom kamerom i JPS-navigacijom te posebnim lokatorom “u slučaju da se izgubi”.

Upotreba bespilotnih letjelica omogućava dobivanje snimaka visoke rezolucije uz mnogo brži i jeftiniji način nego što je to slučaj s avionskim ili satelitskim snimcima.

Na prednosti spomenutog načina “izviđanja” sumnjivih površina ukazao je predstavnik Aurensis Radiolabs Konzorcija SAFEDEM i voditelj projekta Umberto Mascia, istaknuvši da je upotreba visokosofisticirane tehnologije u funkciji unapređenja operacija deminiranja u BiH.

Kako je novinarima kazao pomoćnik direktora BHMAC-a Ahdin Orahovac, unapređenje metoda rada u procesu deminiranja omogućava postizanje istih ili boljih učinaka, uz smanjenje rizika i opasnosti po ljudske živote.

Naglasio je da će snimci sačinjeni putem bespilotnih letjelica biti dragocjen izvor informacija na planu pregleda sumnjivih površina, uz prepoznavanje predmeta veličine od jedan do deset centimetara, a što je posebno značajno za izviđanje nepristupačnih i terena visokog rizika (tranšeje, bunkeri, vojna skladišta…).

Pilot-projektom koji finansira Evropska agencija za istraživanje svemira obuhvaćeno je snimanje lokaliteta Žunovnice (oko 50 hektara).

Demonstracija leta bespilotne letjelice, nažalost, nije bila moguća zbog neodgovarajućih vremenskih uvjeta, odnosno guste magle na lokalitetu Žunovnice.