Postaje li Banjaluka grad u kome nije bezbjedno živjeti?

David Dragičević, protest, Banja Luka

U Banjaluci se u srijedu uveče dogodilo još jedno ubistvo. U sačekuši je ubijen Damir Ostojić Šijan, poznat kao žestoki momak u gradu na Vrbasu. U pucnjavi je ranjena i njegova nevjenčana supruga. To je samo jedan u nizu nasilnih događaja koji su se dogodili u Banjaluci u posljednjih pola godine, te javnost s pravom postavlja pitanje, pretvara li se Banjaluka u grad u kome nije bezbjedno živjeti.

Damir Ostojić Šijan imao je podeblji policijski dosije, bio vlasnik kafića u centru Banjaluke, volio skupocjene limuzine i život na visokoj nozi. Tako je i stradao 6. septembra u skupocjenom rendž roveru dok se vraćao kući. Usporivši vozilo na skretanju u Kozarskoj ulici, upucan je rafalnom paljbom a nepoznati počinilac još nije uhvaćen. Stanari koji žive u blizini nesreće objavljivali su fotografije vozila parkiranog poprijeko na cesti, upaljenih svjetala u kojem je bio Šijan sa suprugom. Iz policije koja je blokirala kompletnu ulicu radi uviđaja i u kojoj je sinoć bilo ‘opsadno stanje’, dan kasnije izdala je kratko saopštenje u kome se navodi:

“Policijski službenici Uprave za organizovani i teški kriminalitet Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske u saradnji sa policijskim službenicima Policijske uprave Banja Luka, a pod nadzorom Republičkog javnog tužilaštva, preduzimaju mjere i radnje na rasvjetljavanju ubistva lica D.O. (1976) i nanošenja teških tjelesnih povreda licu inicijala S.J. (1978).

Naime, nepoznato lice je sinoć oko ponoći u Kozarskoj ulici u Banjaluci, upotrebom vatrenog oružja povrijedilo dva lica. Lice inicijala D.O. je podleglo, dok je lice S.J. (1978) preveženo u Univerzitetsko klinički centar, gdje mu je ukazana ljekarska pomoć.

Policijski službenici će, pod nadzorom nadležnog tužilaštva, nastaviti sprovođenje mjera i radnji na rasvjetljavanju krivičnih djela.”

Iako ovaj posljednji slučaj na prvu možda i djeluje kao obračun ljudi s one strane zakona, treba spomenuti da je i isti dan iz policije saopšteno kako je preminuo 61- godišnji Dragan Gajić, koga su 28. avgusta u naselju Starčevica zbog cigarete pretukli devetnaestogodišnji Milan Lukić i 28-godišnji Marko Bajić.

Nekoliko dana ranije, 26. avgusta, u večernjim časovima udarcima metalnim šipkama pokušano je ubistvo novinara Vladimira Kovačevića; 24. marta pronađeno je tijelo ubijenog mladića Davida Dragičevića. Tu je i niz samoubistava od početka godine od kojih je najzvučnije samoubistvo ruskog državljanina Artema Kondrateva koji je bio zamjenik direktora Nestro petrola.

Banjalučani u našoj anketi naglašavaju da zadnja dešavanja utiču da se ne osjećaju bezbjedno u svom gradu.

“Ljudi su radi vlasti spremni na sve, a građane niti ko pita, niti ko uvažava, tako da ko ima malo razuma, treba se povući. Juče su me dva dječaka skoro udarila autom u noge i reli ‘baba mrdaj ili ostani u kući’, a mogu mi praunuci biti, šta da vam kažem na to?”, kaže penzionerka Ana.

Njen sugrađanin Miroslav Reljić dodaje: “U ovim ludim vremenima je nikad gore. Prema tome, ako se sam ne sačuvaš, ni bog te ne sačuva. To je užas. Šta mislite šta je razlog ovakvoj situaciji? Mafija, neuređena država.”

U julu mjesecu u naselju Kuljani Novica Šešum ubio je komšiju Sašu Matoša zbog svađe oko bunara. Kako zaboraviti i da su još uvijek nepoznati počinioci 31. marta ispalili projektil zolje na zgradu koncerna Agram.

Politikolog Velizar Antić ističe da je nasilje koje je učestalo u posljednje vrijeme rezultat između ostalog i političke klime, te socijalnih problema koji stvaraju izrazito napetu atmosferu.

“I kad stvorite jednu takvu klimu, podelu na izdajnike, patriote, lopove, kriminalce, poštene…znači raznorazne podele, onda dolazite do jednog duboko podeljenog društva i onda ovakve stvari ne mogu ni da nas čude. Kada vi stvorite jedan takav ambijent, klimu, onda dođete u situaciju da je normalno da se jedan novinar pretuče”, rekao je Antić.

No i dalje se za obračune i nasilje ne može, na sreću, reći da su na nivou onoga što se može vidjeti i u nekim susjednim metropolama, ističe politikolog Vlade Simović.

“I baš zato što je Banjaluka decenijama važila za jedan od najmirnijih gradova u rangu gradova svoje veličine u regionu, pojava takvih dešavanja jeste nešto što građane prilično buni. Izaziva prilično njihovo nezadovoljstvo i oni se prilično bune protiv svega toga. To opet može da raduje zato što građani sami od sebe u Banjaluci ne dozvoljavaju da njihov grad postane, recimo, jedan Beograd, Novi Sad ili Podgorica gdje je svakodnevnica jedan visok stepen nebezbjednosti prosječnog građanina u tim sredinama”, zaključuje Simović.

I poslije rata Banjaluku su potresali razni zločini poput atentata na osnivača Nezavisnih novina Željka Kopanju 1999. godine, ili ubistvo Milana Vukelića 2007. godine. No, ono što najviše zabrinjava na kraju jeste da mnogi osjetljivi slučajevi ubistava ili nasilja ostaju neriješeni. Nisu otkrivene ubice Vukelića, ne znaju se ni danas počinioci ni motivi atentata na Kopanju. Nisu otkriveni ni nasilnici koji su napali Vladimira Kovačevića, a otac Davida Dragičevića gotovo pet mjeseci stoji na Trgu krajine u Banjaluci tvrdeći da gradom hara mafija koja je i dio vlasti, a koja stoji, kako tvrdi, i iza ubistva njegovog sina.