Kanton Sarajevo
Općine u Kantonu Sarajevo su: Centar, Hadžići, Ilidža, Ilijaš, Novi Grad, Novo Sarajevo, Stari Grad, Trnovo i Vogošća.
- Kanton Sarajevo, grb
Kanton Sarajevo obuhvata grad Sarajevo i okolne općine, odnosno općine Centar, Hadžići, Ilidža, Ilijaš, Novi Grad, Novo Sarajevo, Stari Grad, Trnovo i Vogošća. Kanton zauzima područje srednje Bosne i Hercegovine, te se prostire na površini od 1276,9 km2. Procjenjuje se da u kantonu živi 419,030 stanovnika (2007. godine). Upravna tijela su Skupština, Vlada i ministarstva Kantona Sarajevo.
Centar grada Sarajeva leži na nadmorskoj visini od 511 metara n/v, dok viši dijelovi grada i prigradska naselja na padinama okolnih uzvisina leže na prosječnoj nadmorskoj visini od 900 metara nad morem. Grad okružuju olimpijske planine koje dosežu i 2000 metara visine: Bjelašnica, Jahorina, Igman, Treskavica i Trebević.
Klima u Kantonu je umjerena i blago kontinentalna.
- Sarajevo, panorama
Grad Sarajevo sjedište je najveće visokoškolske ustanove u zemlji, Univerziteta Sarajevo, te niza drugih visokoškolskih ustanova, čime se svrstava u red najvećih univerzitetskih centara u cijeloj regiji jugoistočne Evrope. Uz nekoliko nacionalnih i gradskih pozorišnih kuća, muzeja i kulturnih institucija, Sarajevo je i važno mjesto na kulturnoj mapi ovog dijela evropskog kontinenta. Urbanu sliku grada karakteriziraju brojni sakralni objekti, džamije iz osmanskog perioda, pravoslavne, katoličke i evangelističke crkve, sinagoga i drugi kulturno-historijski spomenici.
Sarajevo ima jaku turističku ponudu i Lonely Planet je gradu dao 43. mjesto na listi najposjećenijih gradova u svijetu u 2006. godini. Sportski turizam koristi skijaške terene olimpijskih igara iz 1984. godine, na obližnjim planinama Bjelašnici, Igmanu, Jahorini te Treskavici. 600 godina historije Sarajeva čini turističku ponudu veoma zanimljivom. Turizam je uglavnom usmjeren na historijske, vjerske i kulturne aspekte.
Na prostoru Kantona Sarajevo su izdvojena tri zaštićena područja prirode:
– ZP „Skakavac” – spomenik prirode
– ZP „Vrelo Bosne” – spomenik prirode
– ZO „Bijambare” – zaštićeni pejzaž
- Bjelašnica
Pored njih posebnu vrijednost imaju i područja Bjelašnice, Igmana, Jahorine, Trebevića i Treskavice. Primeri popularnih destinacija i turističkih atrakcija u gradu Sarajevu su: Vrelo Bosne, katedrala, Baščaršija, Gazi Husrev-begova džamija, Vijećnica, Zemaljski muzej, tunel spasa, Svrzina kuća, Stara pravoslavna crkva, Gazi Husrev-begov bezistan, Bijela tabija, Kozja ćuprija, Morića han, Višegradska i Kapi kula, Despića kuća, Inat kuća, sinagoga…
Svake je godine grad na rijeci Miljacki domaćin niza kulturnih festivala međunarodnog karaktera, među kojima su najznačajniji: Sarajevski filmski festival (SFF), Sarajevski jazz festival, ljetni kulturni festival “Baščaršijske noći”, teatarski festival novih produkcija “MESS”, “Sarajevska zima” i Svjetski televizijski festival orijentalne muzike i mnogi drugih manifestacija, sajmova i događaja.
HISTORIJA
Cijeli prostor Kantona Sarajevo odlikuje burna kulturno – historijska prošlost. Najstarije poznato naselje na području Sarajava je bogato nalazište iz neolitskog perioda u Butmiru.
- Sarajevo, Baščaršija
U povelji iz XIII stoljeća područje Sarajeva je dio bosanske samostalne države Vrhbosna. O ovom vremenu svjedoče nadgrobni spomenici jedinstveni u svijetu – stećci.
Početkom XV stoljeća postavljeni su temelji gradu Sarajevu, te se osnivačem smatra Ishak-beg Ishaković. U XVI stoljeću grad Sarajevo je bio jedan od najbogatijih gradova u ovom dijelu Balkana, kada su izgrađene i neke kapitalne građevine koje i danas predstavljaju bisere arhitekture i civilizacije tog doba (zadužbina Gazi Husrev-bega, Kuršumli-medresa, Gazihusrev-begova džamija, pravoslavna crkva, Imaret, bezistani, hamami …)
Za vrijeme austro-ugarske uprave dolazi do prodiranja zapadnoevropske kulture, privrede, običaja na ove prostore. U tom periodu grade se: Zemaljski muzej, gradska Vijećnica, Gimnazija, zgrada Narodnog pozorišta, Sud, pošta, bolnica, tržnica, banke, vile na Marijin dvoru, pruge…
- Sarajevo, Vrelo Bosne
U Sarajevu je ubijen prijestolonasljednik Franz Ferdinand, što je bio povod Prvom svjetskom ratu.
Nakon Drugog svjetskog rata, u Sarajevu se razvija industrija, školstvo, kultura, različite institucije koje grad Sarajevo čine metropolom i glavnim gradom BiH.
Grad Sarajevo bio je domaćin i XIV zimskih olimpijskih igara, koje su veoma uspješno održane 1984. godine. U periodu rata (1992-1996), Kanton Sarajevo, a posebno grad Sarajevo bilo je jedno od najteže razorenih područja.
Grad je bio pod najdužom opsadom u historiji modernog ratovanja za vrijeme koje je oko 12.000 ljudi izgubilo živote, a još oko 50.000 je ranjeno.