Spomen-park Vraca zapušteni čuvar stradalih od zaborava

Spomen-park Vraca

Koliko je narodima u BiH bitna prošlost i koliko brinu o svom naslijeđu možda najbolje pokazuje odnos prema Spomen-parku Vraca. Ovaj jedinstveni simbol stradanja građana Sarajeva tokom Drugom svjetskog rata danas je devastirano i zapušteno mjesto.

Iako je tokom posljednjeg rata Spomen-park Vraca pretrpio teška oštećenja, devastacija ovog historijsko-memorijalnog kompleksa je, zbog nebrige vlasti poslije rata, nastavljena.

Gomile smeća, grafitima išarani ostaci zidova tvrđave ali i spomen ploče, slika su današnjeg Spomen-parka Vraca.

Posebno poniženje za žrtve predstavlja svakodnevno skidanje slova njihovih imena sa zidova tvrđave od strane sadašnjih „turista“ koji posjećuju park.

Cijeli kompleks je devastiran; oštećena je tvrđava, pojedinačna spomen-obilježja, parkovske površine, plato, stepeništa. Kameni zidovi tvrđave oko ulaznih vrata su porušeni, a imena poginulih, ispisana u atriju tvrđave, skinuta su, dok je kompletna izložbena postavka nestala.

Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH 2005. godine proglasila je Spomen-park Vraca Nacionalnim spomenikom pod zaštitom države. Međutim, od toga nije bilo mnogo koristi.

Izgrađen kako bi sačuvao od zaborava stradale, ali opominjao nove generacije na pogubnosti fašizma, ovaj kompleks prepušten je sam sebi. Do sada je bilo nekoliko pokušaja njegove sanacije i obnove. Čak su postavljene nove ploče i biste, ali tvrđava nikada nije obnovljena. Dodatna otežavajuća okolnost je i činjenica da je Spomen-park Vraca podijeljen međuentitetskom linijom, pa se jedan dio kompleksa nalazi u Federaciji BiH, a drugi je u nadležnosti Republike Srpske.

Inače, Spomen-park Vraca napravljen je u staroj austrougarskoj tvrđavi izgrađenoj u 19. vijeku na obroncima planine Trebević, nedaleko od Sarajeva. U toku Drugog svjetskog rata nacisti su na Vracama napravili stratište gdje su vršili masovna strijeljanja i vješanja nevinih Sarajlija.

Na zidovima tvrđave, u pokušaju da ih spase od zaborava, građani Sarajeva su 1981. godine upisali imena 9.091 svog sugrađana koji su stradali kao žrtve fašističkog terora. Među njima, a na tom mjestu, sahranjeni su i sarajevski borci antifašisti: Vladimir Perić Valter, Slaviša Vajner Čiča, Slobodan Princip Seljo, Bane Šurbat, Adem Buč, Mustafa Dovadžija, Radojka Lakić…

rse / bih-x.info