11.06. – Dogodilo se na današnji dan – Osvojena i spaljena Troja. Richard Strauss, njemački kompozitor i dirigent. Ruski istraživač Gerasim Izmailov otkriva Aljasku

Richard Strauss
Richard Strauss

1184. p.n.e. – Trojanski rat: prema Eratostenovim proračunima, Troja osvojena i spaljena.

1509. – Engleski kralj Henry VIII vjenčao se s prvom od šest žena Katarinom Aragonskom. Kasnije, zbog odbijanja pape da poništi taj brak, kralj je raskinuo sa Vatikanom i 1534. osnovao Anglikansku crkvu.

1525. – Knez Krsto Frankopan sa 6 000 vojnika oslobodio grad Jajce od osmanlijske  opsade i opskrbio ga hranom i oružjem. Taj njegov junački podvig odjeknuo je u Europi.

1788. – Ruski istraživač Gerasim Izmailov otkriva Aljasku.  Osnivač je prve ruske kolonije na Aljaski, te je detaljno je kartografisao Aleutske  otoke.

1837. – Pobuna na Broad Streetu u Bostonu: etnički sukobi engleskih i irskih doseljenika u SAD-u.

1859. – Umro austrijski državnik princ Klemens Metternich, najuticajnija ličnost u Evropi tokom gotovo 40 godina, koliko je bio šef diplomatije (1809 – 1821) i kancelar Austrije (1821 – 1848). Smatra se oličenjem apsolutizma. Sa ruskim carem Aleksandrom I osnovao je Svetu alijansu, čiji je osnovni cilj bio gušenje nacionalnih pokreta u Evropi.

1864. – U Münchenu je rođen Richard Strauss (1864.- 1949.) njemački kompozitor i dirigent kojem pripada bitno mjesto u razvoju muzike početkom 20. vijeka.

1871. – Rođen je hrvatski političar Stjepan Radić.

Stjepan Radić
Stjepan Radić

1880. – Rođena je američka pacifistkinja Jeannette Rankin, prva žena koja je postala članica Kongresa SAD. Kao ubijeđena antimilitaristkinja, u američkom parlamentu jedina je glasala protiv objave rata Japanu poslije bombardovanja Perl Harbura 1941.

1891. – Velika Britanija i Portugal potpisali konvenciju o podjeli interesnih sfera sjeverno i južno od rijeke Zambezi u Africi, kojom je Njasalend (sadašnji Malavi) postao britanski protektorat.

1895. – Rođen sovjetski državnik ruskog porijekla Mihail Aleksandrovič Bulganjin, premijer SSSR od 1955. do 1958, učesnik Oktobarske revolucije. Boljševicima se priključio 1917. uoči revolucije i do 1922. je radio u ČEKI, tajnoj političkoj policiji. Član Centralnog komiteta Komunističke partije SSSR postao je 1934, na početku staljinističkih čistki, a Politbiroa 1948. Tokom Drugog svjetskog rata bio je u vojnim savjetima Zapadnog, Drugog pribaltičkog i Prvog bjeloruskog fronta, potom zamjenik ministra odbrane, a poslije rata ministar oružanih snaga i zamjenik premijera, prije nego što je postao šef vlade.

Szent István
Szent István

1901. – Novi Zeland anektirao Cookovo otočje.

1903. – U Beogradu su u puču ubijeni kralj Aleksandar Obrenović i njegova supruga Draga. Na njegovo mjesto je poslije izabran Petar Karađorđević.

1918. – Italijanski borbeni čamci u Prvom svjetskom ratu u Jadranskom moru, oko 70 kilometara sjeverozapadno od Zadra, potopili veliki austrougarski bojni brod “Szent István”.

1936. – U Moskvi je saopšteno da je uhapšeno, osuđeno na tajnom suđenju i potom pogubljeno osam visokih sovjetskih vojnih rukovodilaca, uključujući ruskog maršala i vojnog teoretičara Mihaila Tuhačevskog, što je označilo početak masovne čistke i fizičkih likvidacija u Crvenoj armiji. Tuhačevski je bio jedan od najistaknutijih komandanata Crvene armije tokom građanskog rata poslije Oktobarske revolucije. Kao komandant Zapadnog fronta 1920. je u ratu protiv Poljske dopro do Varšave, 1922. je postao načelnik Vojne akademije, 1925. član Revolucionarnog vojnog savjeta SSSR, a 1931. zamjenik predsjednika tog tijela i zamjenik ministra odbrane. Djela: “Rat klasa”, “Pitanja savremene strategije”.

Koçi Xoxe
Koçi Xoxe

1942. – Stupio je na snagu sporazum vlada SSSR i SAD u Drugom svjetskom ratu o principima uzajamne pomoći i vođenju rata protiv fašističkih Sila osovine, poznat kao Sporazum o zajmu i najmu. SAD su se obavezale da snabdijevaju SSSR, koji će sarađivati u odbrani SAD i dostavljati materijale i informacije. Dogovorene su i koordinisane akcije radi povećanja proizvodnje, razmjene i potrošnje i uklanjanja trgovinskih i carinskih barijera.

1949. – Ubijen je albanski revolucionar i rukovodilac Koçi Xoxe, odmah poslije izricanja smrtne presude na montiranom tajnom procesu. Prethodno je smijenjen sa svih položaja i uhapšen zato što se nije složio sa rezolucijom Informiroa 1948, jer je bio protiv staljinističke metode osude i izolacije Jugoslavije. U zatvoru je mučen da bi priznao izmišljenu krivicu i odrekao se stava da je politika Moskve prema Beogradu pogrešna. Bio je 1941. glavni inicijator osnivanja Komunističke partije Albanije i njen organizacioni sekretar, organizator ustanka u Albaniji u Drugom svjetskom ratu protiv fašističkih okupatora i član Vrhovnog štaba Narodnooslobodilačke vojske Albanije. Od 1945. bio je potpredsjednik vlade i ministar unutrašnjih poslova, a 1946. je postao predsjednik Demokratskog fronta Albanije. Zauzimao se za blisku saradnju Albanije i Jugoslavije.

Alcatraz
Alcatraz

1962. – Frank Morris, John Anglin i Clarence Anglin postali jedini zatvorenici koji su uspješno pobjegli iz zatvora na Otoku Alcatraz.

1970. – Posljednji američki vojnik je napustio vazduhoplovnu bazu “Vilus” u Libiji, na zahtjev pukovnika Moamera el Gadafija, koji je 1. septembra 1969. oborio režim kralja Idriza Prvog.

1970. – Poslije sedmodnevnih okršaja u Jordanu, kralj Husein i palestinski gerilci potpisali su sporazum o primirju.

1979. – Umro američki filmski glumac John Wayne, zvijezda vestern-filmova “Poštanska kočija”, “Alamo”, “Rio Bravo”. Sa preko stotinu snimljenih filmova ubraja se među najplodnije filmske stvaraoc te je tokom gotovo pedeset godina rada ostvario je nekoliko historijskih uloga.

Aljaska
Aljaska

1984. – Umro je italijanski političar Enrico Berlinguer, generalni sekretar Komunističke partije Italije od 1972. do smrti, jedan od najistaknutijih pobornika “evrokomunizma” i tvorac strategija “istorijskog kompromisa” i “demokratske alternative”. U ranoj mladosti je postao komunista i 1944. je uhapšen kao sekretar komunističke omladine u rodnom Sasariju na Sardiniji. U Centralni komitet partije je ušao 1945, član Politbiroa je postao 1959, a zamjenik generalnog sekretara 1969. Kao lider partije potpuno je suzbio sovjetski uticaj u najvećoj komunističkoj partiji na Zapadu.

1987. – Margaret Thatcher izabrana treći put za premijerku Velike Britanije.

1990. – Umro je historičar Vaso Čubrilović, učesnik atentata na austrugarskog prestolonasljednika Franca Ferdinanda 1914. u Sarajevu, profesor Beogradskog univerziteta. Kao učenik je pristupio nacionalno-revolucionarnoj organizaciji “Mlada Bosna”, a kao najmlađi učesnik Sarajevskog atentata osuđen je na 16 godina robije i do sloma Austro-Ugarske u Prvom svjetskom ratu bio je u zatvoru. U Drugom svjetskom ratu bio je zatvoren u logor na Banjici. Studirao je filozofiju na Beogradskom univerzitetu, gdje je doktorirao 1927. Između dva svjetska rata pripadao je progresivnom krilu Zemljoradničke stranke, a poslije Drugog svjetskog rata bio je direktor Balkanološkog instituta i ministar u vladi Jugoslavije. Autor je oko 70 istorijskih knjiga i studija.

John Wayne
John Wayne

1999. – Početak razmještanja mirovnih snaga na Kosovu doveo je do velike napetosti kada je ruski bataljon neočekivano prešao iz BiH na teritoriju SRJ tokom prijepodneva i uvečer prispio na Kosovo kao prva jedinica iz sastava međunarodnih snaga. Rusi su potom zaposjeli aerodrom Slatina kod Prištine.

2001. – U SAD nad rasistom Timothyem McVeighem izvršena smrtna kazna, na koju je osuđen zbog postavljanja bombe 1995. u zgradi državnih institucija u Oklahoma Sitiju, kada je poginulo 168 osoba.

2004. – Vlada Republike Srpske prihvatila završni izvještaj Komisije za istraživanje događaja na području Srebrenice od 10. do 19. jula 1995. godine, u kojem se navodi da je u Srebrenici likvidirano više hiljada Bošnjaka na način koji predstavlja teška kršenja međunarodnog humanitarnog prava.

Srebrenica

2008. – Haški optuženik Stojan Župljanin uhapšen u okolini Beograda.

2008. – Umro je bivši vijetnamski premijer Võ Văn Kiệt, veliki reformator zemlje tokom devedesetih godina 20. vijeka.

2011. – U Splitu je održana prva manifestacija “Split Pride”.

Posted by on 2021-06-11. Filed under Magazin, Na današnji dan. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0. Both comments and pings are currently closed.

You must be logged in to post a comment Login