Da li nas e-knjige čine površnim čitaocima?

 An Mangen, profesor norveškog Nacionalnog centra za čitalačko obrazovanje i istraživanje, smatra da u zavisnosti od toga da li čitamo “staromodne” knjige ili one u elektronskoj formi, drugačije doživljavamo i razumijevamo pročitano.

U studiji koju je zajedno sa svojim timom predstavila u julu na konferenciji u Italiji, a čiji su rezultati objavljeni u časopisu New Yorker, norveška naučnica ističe da opipljivost papira, odnosno neopipljivost digitalnog, utiču na čitaoca na mnogo načina.

U okviru svog istraživanja, Mangen i njene kolege zatražili su od grupe studenata da pročitaju roman iz dva formata: sa papira i ekrana. “Tokom procjene razumijevanja teksta koje su čitaoci pokazali, Mangen je primjetila da je forma veoma važna. Kada su čitaoci pozvani da događaje iz priče iznesu hronološkim redom, što je jednostavan zadatak narativne rekonstrukcije, koja ne zahtjeva nikakvu dublju analizu, niti kritički osvrt, oni koji su pročitali roman sa papira su to daleko bolje učinili, praveći manje grešaka i generalno dajući tačniju verziju priče”, navodi se u članku.

“Riječi su djelovale identično – Kindl se čak trudi da imitira odštampanu stranicu, ali fizička opipljivost knjige nesumnjivo utiče na razumijevanje pročitanog”, piše New Yorker.

Merijen Volf, direktorica Centra za istraživanje čitanja i jezika pri bostonskom Univerzitetu Tafts, u svom zapažanju ide još dalje, strahujući da bi potpuno okretanje digitalnom formatu uticalo na “procese sofisticiranog razumijevanja” teksta, tj. da bi dovelo do slabijeg razumijevanja pročitanog.

“Čitanje je most ka misaonom. Mislim da je ovaj proces kao jedan od aspekata čitanja zaista ugrožen”, ističe Volf, koja smatra da bi se moglo desiti da se proces čitanja sa razumijevanjem nikada u potpunosti ne razvije kod mlađih čitalaca, a da kod starijih vremenom atrofira.