Opasno smanjenje socijalnih izdavanja u Evropi

Tek svaki četvrti stanovnik u svijetu je osiguran u slučaju nužde. To se navodi u izvještaju Međunarodne organizacije rada ILO. Pri tome izdavanja za socijalnu zaštitu i pridonose stabilnosti i ekonomskom razvoju.

Izgubiti posao, razboliti se ili jednostavno biti prestar za tržište rada: svaki čovjek na svijetu ima pravo na socijalnu pomoć kada mu je potrebna. U novom izvještaju je Međunarodna organizacija rada (ILO) objedinila podatke o implementaciji Međunarodnog pakta o ekonomskim, socijalnim i kulturnim pravima, tzv. Socijalnom paktu. Rezultat: Samo 27 posto svjetskog stanovništva je tokom cijelog života dovoljno osigurano.

Koliko je dobro ili loše socijalno osiguranje ovisi prije svega od općeg ekonomskog razvoja neke zemlje. No i ekonomski razvoj jedne zemlje također ovisi o socijalnom sistemu.

 Pozitivan efekt na ekonomski razvoj

“U brojnim zemljama u razvoju ili u ubrzanom industrijskom razvoju, koje su investirale u socijalno osiguranje, vidimo veoma pozitivne uspjehe”, kaže Christina Behrendt, jedna od autorica izvještaja ILO-a. “Tu vidimo da takve inicijative imaju veoma, veoma pozitivan efekt na ekonomski razvoj”, kaže Behrendt. Kina je u međuvremenu izgradila skoro sveobuhvatnu penzionu zaštitu. U Brazilu se socijalni sistem posljednjih godina kontinuirano izgrađuje kako bi se podržale siromašne porodice, a u Indiji je primjerice “Mahatma Gandhi National Employment Guarantee Scheme” osigurala milione ljudi u seoskim područjima zahvaljujući zapošljavanju na stotinu dana, navodi se u izvještaju ILO-a. Sve to, navode autori, jača unutarnje tržište i time domaću ekonomiju. Stoga, kaže Christina Behrendt, mora se okrenuti stvari naopačke i postaviti pitanje mogu li sebi siromašne zemlje priuštiti da ne investiraju u socijalno osiguranje.”

Zabrinjavajuća smanjenja u Europi

Nasuprot tome, navodi se u izvještaju ILO-a, socijalna izdavanja u okviru ekonomskih mjera konsolidacije bivaju jako smanjena. “Prije svega na jugu Europe vidimo već sada povećanje broja djece koja su pogođena siromaštvom i socijalnom izolacijom”, zaključuje Christina Behrendt.

I međunarodna humanitarna organizacija Oxfam upozorava na posljedice europske politike štednje koja zbog velike nezaposlenosti u zemljama kao što su Španjolska i Grčka potkopava socijalne sisteme.

“Smatram da je posebice alarmantna vijest iz Grčke o tome da je tamo ekstremno porasla smrtnost djece jer određene mjere zdravstvene zaštite nisu više mogle biti korištene” kaže Tobias Hauschild, referent za finansije pri Oxfamu u Njemačkoj.

“To je povratak na nedovoljno razvijeni sistem socijalnog osiguranja i na nedovoljno razvijeni zdravstveni i obrazovni sistem gdje se također povećava socijalna nejednakost”, kaže Hauschild u intervjuu za DW.

 Socijalni jaz se sve više širi

Oxfam je prije nekog vremena napravio analizu socijalnih sistema u zemljama članicama G-20. I u ovom izvještaju se zaključuje da je razlika između siromašnih i bogatih u većini zemalja sve veća. “To je trend u cijelom svijetu koji se zapravo može vidjeti u svim zemljama”, kaže Tobias Hauschild iz Oxfama. On kaže da doduše postoje iznimke i u zemljama članicama G-20. Tako se socijalne razlike smanjuju u zemljama kao što su Južna Koreja i neke latinoameričke zemlje. Naravno Hauschild kaže da je nejednakost u zemljama poput Brazila, Argentine ili Meksika apriori visoka. “Utoliko je tamo socijalna nejednakost još uvijek na dnevnom redu”.

Blagovremena analiza

I zemlje G20 – industrijski najrazvijenije i zemlje u ubrzanom industrijskom razvoju – kao i G7 će se morati pozabaviti temom socijalnih sistema i prije svega pitanjem socijalnog mira, kaže Hauschild. I ILO je u svom novom izvještaju upozorio na posljedice globalne političke i ekonomske stabilnosti ukoliko se ne bude djelovalo.

Novi izvještaj ILO-a će imati dejstvo, nada se Tobias Hauschild iz Oxfama i upućuje na Samit UN-a koji se održava u septembru 2015. godine, a na kojem bi trebali biti utvrđeni razvojni ciljevi međunarodne zajednice. “Sada takoreći počinje vruća faza u kojoj se moramo usaglasiti oko novih ciljeva”, kaže Hauschild. “Stoga ovaj izvještaj dolazi u pravo vrijeme”, smatra on.