03.06. – Dogodilo se na današnji dan – U Beogradu izbile najveće studentske demonstracije u Jugoslaviji poslije Drugog svjetskog rata. Umro je francuski kompozitor Georges Bizet, austrijski kompozitor, violinista i dirigent Johann Strauss – Mlađi, te američka bokserska legenda Muhammad Ali. Crna Gora proglašava neovisnost
1657. – Umro je engleski ljekar William Harvey, osnivač moderne fiziologije, koji je otkrio prirodu cirkulacije krvi i srca kao pumpe. Naučno tumačenje o radu srca i fiziologiji krvotoka ustanovio je eksperimentima na životinjama. 1818. – Završen je posljednji britanski rat protiv Marata, čime je Britanija stekla prevlast u Indiji. 1839. – Nakon što je […]
24. 5. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je američki muzičar Bob Dylan, jedan od najvećih kantautora 20. vijeka i kultna ličnost generacije 1960-ih godina. Komponovao je i pjevao mnoštvo balada, protestnih, country i folk pjesama
1543. – Umro je poljski astronom Nikola Kopernik, tvorac heliocentričnog sistema, jedne od najvećih prekretnica u istoriji nauke. Umjesto ptolomejskog geocentričnog sistema, prema kojem je Zemlja centar vasione, on je poslije istraživanja koja je obavio po povratku s višegodišnjih studija u Italiji – polazeći od teorije grčkih astronoma koji su smatrali da je Sunce centar […]
03.04. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je američki glumac Marlon Brando koji je dvostruki dobitnik Oscara i jedan od najutjecajnijih glumaca dvadesetog vijeka. Odbio da primi nagradu Oscar protestujući tako protiv politike vlade SAD prema Indijancima.
1512. – Osmanlijski sultan Bajazit Drugi abdicirao je u korist sina Selima Prvog. 1682. – Umro je španski slikar Bartolomé Esteban Murillo, koji je najviše slikao religiozne kompozicije baroknog stila, sladunjave u temi i koloritu. Radio je i realističke prizore sa sentimentalnim podtekstom iz života ulične djece, poput slika “Mali prosjak”, “Djeca jedu dinju”. 1789. […]
18.03 – Dogodilo se na današnji dan – Vlada Republike BiH i Hrvatska su u Washingtonu u prisustvu predsjednika SAD-a Billa Clintona potpisale sporazum o Federaciji BiH. Umro gitarist i pjevač Chuck Berry, jedan od pionira rock and rolla.
1438. – Albert II Habsburški postao je kralj Rimljana u Svetom Rimskom Carstvu. 1584. – Umro Ivan IV Grozni, prvi ruski vladar koji je krunisan za cara (1547). Uspješno je ratovao protiv Tatara i proveo unutrašnje reforme, a nadimak Grozni je dobio zbog okrutnosti prema bojarima. Podigao je 1553. prvu štampariju u Rusiji, a 1584, […]
09.03. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je Zaim Muzaferija, južnoslavenski filmski, televizijski i pozorišni glumac. Nastupao u preko 100 filmskih i televizijskih projekata. Rođen Gabriel Garcia Marquez, kolumbijski pisac, novinar, izdavač i politički aktivist.
1074. – Boreći se protiv kršenja celibata, papa Grgur VII naredio je da svi oženjeni rimokatolički sveštenici budu ekskomunicirani iz crkve. 1475. – Rođen Michelangelo Buonarotti, talijanski renesansni slikar, kipar, arhitekt, pjesnik i jedan od najvažnijih i najsvestranijih umjetnika svih vremena. Opisuju ga kao genija božanskog nadahnuća, nadljudske moći, koja je podarena samo malom broju […]
08.03. – Dogodilo se na današnji dan – Na inicijativu njemačke revolucionarke Clare Zetkin 8. mart proglašen Danom žena na drugoj međunarodnoj konferenciji žena-socijalista održanoj u Kopenhagenu
1500. – Portugalski moreplovac Pedro Alvares Cabral otkrio obale današnjeg Brazila i proglasio tu teritoriju portugalskom kolonijom. 1714. – Rođen je njemački kompozitor, čembalista i dirigent Carl Philipp Emanuel Bach, čije su klavirske sonate preteča klasičnih, sin i učenik Johana Sebastijana Baha. Bio je pristalica “osjećajnog stila”, dramskog patosa s obiljem ukrasa. Djela: dvadesetak simfonija, […]
05.03. – Dogodilo se na današnji dan – U Moskvi je umro sovjetski diktator Josif Staljin. Umro je ruski kompozitor i pijanista Sergej Sergejevič Prokofjev, jedan od najoriginalnijih muzičkih stvaralaca 20. vijeka. Brčko postalo dostrikt
1133. – Rođen je engleski kralj Henry II Plantagenet, osnivač dinastije Plantageneta, koji je tokom vladavine od 1154. do smrti 1189. ograničio sudsku vlast Crkve i reformom sudstva znatno ojačao kraljevsku vlast. 1496. – Engleski kralj Henry VII u službu je primio italijanske pomorce Giovannija i Sebastijana Kabota da bi za englesku krunu otkrili nove […]
13.02. – Dogodilo se na današnji dan – Braća Lumière patentirali filmski projektor. Osnovan HNK Hajduk. Umrli: njemački kompozitor Richard Wagner i matematičar, fizičar, astronom, filozof i univerzitetski profesor Josip Ruđer Bošković
1633. – Rimokatolička inkvizicija uhapsila je u Rimu italijanskog astronoma Galilea Galileja zato što je dokazivao prednost Kopernikovog heliocentričnog sistema nad ptolomejskim geocentričnim sistemom. Sud inkvizicije ga je, pod prijetnjom smrću, potom prisilio da to učenje proglasi zabludom. 1668. – Španija je priznala nezavisnost Portugala. 1754. – Rođen je francuski sveštenik i diplomata Charles-Maurice de […]
09.02. – Dogodilo se na današnji dan – Umro je ruski pisac Fjodor Mihajlovič Dostojevski, prema mnogim kritičarima najveći književnik svih vremena, koji je duboko, kao niko ni prije ni poslije njega, ponirao u ljudsku psihu i rasvjetljavao tajnu ljudske prirode.
1667. – Trinaestogodišnji rat između Rusije i Poljske okončan je mirom u Andrusovu. Rusija je dobila istočnu Ukrajinu, uključujući i Kijev. 1801. – Mirovnim ugovorom između Austrije i Napoleonove Francuske u Linevilleu na sjeveroistoku Francuske prestalo je da postoji Sveto rimsko carstvo, iako se car Franz II Habsburg odrekao titule rimskog cara njemačkog naroda pet […]
25.01. – Dogodilo se na današnji dan – Osnovana Liga naroda, prva opća međunarodna organizacija država s ciljem očuvanja mira miroljubivim rješavanjem međunarodnih sporova i organiziranjem međunarodne saradnje u interesu blagostanja čovječanstva
750. – Rođen Lav IV. Hazar, vizantijski car od 775. do svoje smrti 780. godine. Bio je poslednji ikonoborački car iz Isavrijanske (Sirijske) dinastije i nakon njegove smrti carica udovica Irina je 787. obnovila kult ikona. Time je, kako se vremenom pokazalo, završen prvi period ikonoborstva. 1554. – Osnovan je Sao Paulo, najbogatiji brazilski grad, […]