Tataragić: U Takmičarskom programu SFF-a desio se odmak od tranzicijskih tema

Elma Tataragić

Po filmovima iz Takmičarskog programa 23. Sarajevo Film Festivala vidimo da se desio jedan odmak od tranzicijskih i posttranzicijskih tema u onom klasičnom smislu kakav je zaista bio slučaj u proteklih 14 godina navedenog programa. Ove godine zanimljive su intimne priče obrađene na nove načine i na globalnijem nivou – izjavila je prvog festivalskog dana selektorica Takmičarskog programa SFF-a Elma Tataragić u intervjuu za Fenu.

Program otvara svjetska premijera filma “Zrno“ turskog reditelja Semiha Kaplanoğlua, koji se, kako kaže, hrabro upušta u priču koja je najbliža naučnoj fantastici, sa impozantnom fotografijom i snažnim glumačkim ostvarenjima među kojima se posebno ističu Jean-Marc Barr te bosanskohercegovački glumac Ermin Bravo.

U okviru Takmičarskog programa ove godine bit će održane Gala projekcije dva nova bosanskohercegovačka filma. “Muškarci ne plaču“, debitanta Alena Drljevića, donosi priču o ratnim vojnim veteranima dvadeset godina nakon rata koji za njih nikada nije prestao. Film je nagrađen Specijalnom nagradom žirija na filmskom festivalu u Karlovim Varima.

– Druga Gala sa kojom i zatvaramo program je film “Ptice kao mi“ reditelja Faruka Šabanovića i Amele Ćuhare. Ovo je prvi bh. igrani dugometražni animirani film, a okupio je sjajnu autorsku i glumačku podjelu – navodi Tataragić.

Govoreći o regionalnoj kinematografiji s filmovima koji se bave društveno angažiranim temama, ukazuje da sve više prati tendencije koje postoje u svjetskom filmu.

– Prije 15 godina postojala je razlika između filma koji dolazi iz Bugarske i onog iz Francuske ili Švedske. Sada te razlike gotovo da nema budući da imamo razvijenije produkcijske okolnosti. Sve kinematografije ranije su “patile“ od tranzicijskih problema, što se naravno reflektiralo i na kvalitet i na kvantitet snimljenih filmova u regiji – kazala je Tataragić.

Po njenim riječima, na veći stepen praćenja svjetskih tokova uticala je i činjenica da se “u proteklih 20 godina promijenio pristup informacijama“, navodeći da “svi bez obzira gdje žive sa jednostavnim pristupom internetu imaju pristup informacijama iz svakog dijela svijeta“.

– To se reflektovalo u onome što nudi audiovizualni sadržaj – što imamo priliku posmatrati u regionalnoj kinematografiji proteklih, a posebno ove godine kada se regionalne kinematografije ne razlikuju od drugih kinematografija u produkcijskom i autorskom smislu – istakla je.

Također, prije 15 godina regionalna kinematografija nije toliko bila prisutna na velikim svjetskim festivalima u Berlinu, Cannesu ili Veneciji, a proteklih godina, kako kaže, ne prođe ni jedan od festivala A kategorije bez filmova iz regije u zvaničnim selekcijama.

– Za filmski festival u Cannesu prosječno se prijavi 4.000 igranih filmova, a to kada među 50 izabranih uđu dvije ili tri iz regiona pokazuje koliko se regionalna kinematografija integrirala u svjetski film – naglasila je Tataragić.

Na ovom festivalu u programu Un Certain Regard premijerno je prikazan film “Pravci“ reditelja Stephana Komandareva iz Bugarske, koji će imati priliku pogledati publika na ovogodišnjem Sarajevo Film Festivalu.

– Reditelj kroz niz taksi vožnji tokom jedne noći stvara mozaični portret života u Sofiji danas. “Meda ili ne tako svijetla strana stvari“ debitantski je film reditelja Emanuela Pârvua koji će u Takmičarskom programu imati svjetsku premijeru. Film je psihološka studija o borbi glavnog junaka koja postaje sve intenzivnija i graniči sa egzistencijalnom – navodi Tataragić.

“Sofijin sin“ rediteljice Eline Psykou premijerno je prikazan na Tribeca Film Festivalu gdje je nagrađen nagradom za najbolji film. To je bajkovita priča o odrastanju u kojoj se realnost sudara sa svijetom mašte i fantazije.

Gruzijski film “Taoci“ reditelja Rezoe Gigineishvilija će u Takmičarskom programu imati svoju regionalnu premijeru, a svjetsku je imao na filmskom festivalu u Berlinu u programu Panorama Special.

– Radnja filma smještena je u 1980-im u sovjetskoj Gruziji i prati istinitu priču kada je grupa mladih gruzijaca odlučila da otme avion da bi pobjegli iz Sovjetskog Saveza na zapad. Film je izuzetno uzbudljiv i dinamičan te na autentičan način postavlja pitanje slobode i njene važnosti ili, općenito, njene mogućnosti – opisuje Tataragić.

Iz Gruzije dolazi još jedno ostvarenje “Strašna majka“ debitantice Ane Urushadze, koji na “intrigantan i uzbudljiv način govori o savremenom gruzijskom društvu s posebnim fokusom na žensko-muške odnose unutar porodice”.

Iz Albanije dolazi svjetska premijera filma “Rađanje dana“ debitanta Gentiana Koçia koji je razvijan kroz CineLink koprodukcijski market. Film, kako kaže, postavlja pitanje granica ali i pitanje koliko čovjekovo rasuđivanje itekako ovisi o okolnostima u kojima se nalazi.

Ove godine Sarajevo Film Festival otvorio je i Takmičarski program za studentski film, u okviru kojeg se ove godine takmiči 13 filmova iz regije.

Program je, pojašnjava, fokusiran na igrane, dokumentarne i animirane filmove do 60 minuta koji su nastali u okviru nastavnog procesa regionalnih filmskih škola.

Pored toga u sklopu BH Film Programa već šestu godinu odvija se i Takmičarski studentski film namijenjen samo bh. filmskim školama a ti filmovi se takmiče za tri nagrade koje dodjeljuje Udruženje filmskih radnika, glavni nosilac organizacije ovog programa.

– Publika će sa zadovoljstvom pogledati i dokumentarce iz BH Programa, režisera Srđana Šarenca, Mustafe Mustafića, Jasmina Durakovića, Nedžada Begovića i mnogih drugih jer u okviru ovog programa ove godine prikazujemo čak 75 filmova – rekla je u intervjuu za Fenu selektorica Takmičarskog programa SFF-a Elma Tataragić.