U Brusa-bezistanu otvorena izložba o kulturnoj baštini grada Sarajeva

Brusa-bezistan

U Brusa-bezistanu su otvorene izložbe “Jelovnici iz zbirke Stjepana Mezea” autorice Žanke Dodig, “Balkanski jatagani” autora Adnana Muftarevića i “Tradicionalne zanatske alatke” autora Muamera Šehovića.

Predstavljen je jelovnik hotela “Europe” povodom dolaska Franca Jozefa u Sarajevo 1910. godine, te oružje koje su izrađivali majstori-zanatlije na prostoru Balkana. Selma Bajić iz organizacionog tima kazala je da izložba o tradicionalnim oruđima govori o bitnom segmentu materijalne kulturne baštine i važnim svjedočanstvima bivstvovanja naroda na ovim prostorima.

Izložbe oslikavaju tragove naseobinske kulture i proizvode ljudske djelatnosti na području grada Sarajeva koje se mogu pratiti kroz dugi period, od vremena prahistorije i Dezitijata kao nosioca lokalne kulture i tadašnjeg načina življenja, preko antičkog doba i rimske dominacije na ovim prostorima te srednjeg vijeka i uspostavom banovine i kraljevine Bosne, do austrougarske i Osmanske imperije.

Direktor Muzeja Sarajevo Muamer Šehović naveo je da tokom 16. i 17. vijeka Sarajevo i njegovi zanati ulaze u zlatno doba svoga razvitka i u tom periodu spominje se čak 81 zanat od kojih se ističu tabaci, sarači, opančari, čizmadžije, ćurčije, sabljari, bičakčije, kujundžije, kovači, kazazi, abadžije, terzije, kafvadžije, kazandžije, tufegdžije, čibugdžije, tesari i drugi.

Rekao je da su se sve zanatlije jednog ili više srodnih zanata udruživale u esnafe koji su imali svoje uprave – čehaju, ustabašu, kalfabašu ili čauša, a putem kojih se posredovalo između vlasti i esnafa te vršio nadzor nad svim majstorima i kalfama i njihovim radom.

– Ulice na Baščaršiji dobile su nazive prema zanatima koji su se u njima razvijali. Iz tog razloga je važno sačuvati autentičnost Baščaršije, ponoviti poznatu konstataciju da stari zanati rapidno nestaju, da se pojedini manje ili više uspješno transformišu, a tek manji broj egzistira reprodukujući blijedu sliku nekadašnjeg sjaja i umjetničkog nadahnuća – naglasio je.

Danas, istakao je Šehović, postoji 70 zanata, od toga 35 tradicionalnih kao što su papudžije, kazandžije, tašnari, sarači, četkari, bozandžija, stolar, užar, mudželeti, filigran, kujundžije, dva umjetna zanata kaligraf i vitraž, dok su preostali zanati iz domena prehrane.

– Međutim, ovi podaci su već zastarili i promijenjeni jer je izvjestan broj zanatlija zatvorio radnje, promijenili su namjenu posla, otišli u penziju ili izdali radnju pod zakup, a mnogi su i umrli. Mora se raditi na afirmaciji starih zanata, njihovom opstanku jer raste tendencija njihovog izumiranja – naglasio je Šehović.

Izložba će biti otvorena za posjetitelje do 5. decembra.