29. 11. – Dogodilo se na današnji dan – U Jajcu, u Drugom svjetskom ratu, održano drugo zasjedanje Antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ). Žalbeno vijeće Haškog tribunala objavilo je konačnu presudu u predmetu Prlić i drugi, a kojom su optuženima izrečene iste kazne kao i u prvostepenom postupku od 111 godina zatvora. Slobodan Praljak nakon izricanja presude popio otrov i preminuo u bolnici
1314. – Umro francuski kralj Filip Četvrti Lijepi, koji je 1306. protjerao iz Francuske sve Jevreje i konfiskovao im imovinu. U sukobu za prevlast nadjačao je papu Bonifacija Osmog i prenio je papsku stolicu u Avignon. Radi učvršćenja pozicije u borbi protiv vatikanske kurije, 1302. je prvi put u istoriji Francuske sazvao Skupštinu triju staleža, […]
16. 11. – Dogodilo se na današnji dan – U Drugom svjetskom ratu počela Druga njemačka ofanziva na Moskvu koja je završena neuspjehom. Pušten u promet Sueski kanal
42. godine p. n. e. – Rođen rimski car Tiberije Klaudije Neron Cezar Avgust, posinak Oktavijana Avgusta, koji je tokom vladavine od 14. do 37. godine nove ere osigurao granice Rimskog carstva bez novih osvajanja, popravio finansije i administraciju, posebno u provincijama. Prethodno se proslavio u vojnim pohodima u Germaniji, Panoniji i Dalmaciji. Pod starost […]
06. 11. – Dogodilo se na današnji dan – Prvi put je nastupao punk bend Sex Pistols. To je bio jedan od najpoznatijih, najkontroverznijih i najistaknutijih punk sastava i smatraju se zaslužnim za iniciranje punk pokreta u Velikoj Britaniji.
1494. – Rođen je Sulejman I Veličanstveni, sultan Osmanskog carstva 1520–1566. 1632. – Švedski kralj Gustav II Adolf, veliki vojskovođa i vojni reformator, poginuo je u Tridesetogodišnjem ratu u bici kod Lützena, u kojoj je njegova vojska potukla katoličke snage pod komandom generala Wallensteina. 1771. – Rođen je njemački izdavač i štampar Alois Senefelder, koji je […]
31.10. – Dogodilo se na današnji dan – Ogorčen mnogobrojnim zloupotrebama Crkve, njemački svećenik Martin Luther 1517. godine je okačio na vrata katedrale u Wittenbergu i stavio na javnu raspravu 95 teza o reformi Crkve, čime je u njemačkim zemljama počela reformacija
1517. – Umro je Fra Bartolomeo, italijanski slikar. 1517. – Ogorčen mnogobrojnim zloupotrebama crkve, njemački sveštenik Martin Luther na vrata katedrale u Vitenbergu okačio i stavio na javnu raspravu 95 teza o reformi crkve. Time u njemačkim zemljama počela Reformacija, a Luter postao jedan od njenih vođa. 1632. – Rođen Johanes Vermer, jedan od najvećih […]
30.10. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen Fjodor Mihailovič Dostojevski, jedan od najistaknutijih ruskih i svjetskih književnika 19. vijeka. 1944. Anne Frank, jevrejska devojčica koja je vodila svoj dnevnik u toku Drugog svjetskog rata, deportovana je iz Auschwitza u koncentracioni kamp Bergen-Belsen.
1687. – U pobuni janjičara u Carigradu zbačen je sa vlasti turski sultan Muhamed IV, a na prijesto je došao njegov mlađi brat Sulejman III. 1735. – U gradu Quincy, u Massachusettsu, rođen američki državnik John Adams. Jedan je od najistaknutijih boraca za američku nezavisnost, prvi potpredsjednik i drugi predsjednik SAD-a. Učestvovao u izradi nacrta […]
26.10. – Dogodilo se na današnji dan – Bosanski Ban Tvrtko I Kotromanić krunisan za prvog bosanskog kralja u Milama nedaleko od Visokog. Oslobođen Split u Drugom svjetskom ratu.
1377. – U Milama (danas Arnautovići) kraj Visokog u blizini Sarajeva, bosanski Ban Tvrtko I Kotromanić krunisan za Prvog Kralja Bosanskog, uzevši pritom titulu Kralj Srbljem, Bosni, Primorju, Humsci zemlji, Donjim krajem, Zapadnim stranam, Usori, Soli i Podrinju… 1685. – Rođen je italijanski kompozitor Giuseppe Domenico Scarlatti, virtuoz na čembalu. Komponovao je više od 550 […]
25. 10. – Dogodilo se na današnji dan – Rođeni: španski slikar, vajar, keramičar i dekorater Pablo Ruiz Picasso, jedan od najznačajnijih slikara 20. vijeka; austrijski kompozitor, violinista i dirigent Johann Strauss Mlađi, tvorac bečke operete; francuski kompozitor Georges Bizet, autor opere “Karmen”
1400. – Umro je engleski pisac Geoffrey Chaucer, začetnik moderne engleske književnosti, jedan od najvećih evropskih pjesnika Srednjeg vijeka. Njegova zbirka “Kenterberijske priče”, sastavljena od 24 ciklusne priče, najznačajnije je englesko srednjovjekovno književno djelo i uvod u modernu epohu engleske literature, ali je pisana jezikom koji je tek bio u povoju i znatno se razlikuje […]
10. 10. – Dogodilo se na današnji dan – Oslobođeno Livno u Drugom svjetskom ratu. Završena je izgradnja Panamskog kanala.
680. – U stranačkim borbama koje su dovele do rascjepa islamskog svijeta na sunite i šiite, u bici kod Karbale, na Eufratu, ubijen je Husein, pretendent na kalifski prijesto dinastije Alida. Kasnije je postao šiitski svetac. 1813. – Rođen je Giuseppe Verdi (1813.- 1901.) italijanski kompozitor, pijanist i dirigent. Svjetsku slavu stiče operama: “Nabucco”, “Rigoletto”, […]
02. 10. – Dogodilo se na današnji dan – Nakon 63 dana teških borbi Nijemci su ugušili ustanak stanovnika Varšave. Arapski vojskovođa i egipatski sultan Saladin preoteo je Jeruzalem od kršćana. Rođen je indijski nacionalni vođa Mahatma Gandhi
332. pr.n.e. – Umro grčki filozof Aristotel. 1187. – Arapski vojskovođa i egipatski sultan Saladin preoteo je Jeruzalem od kršćana, što je 1189. izazvalo Treći krstaški rat. 1608. – Holandski optičar Hans Lippershey prikazao je u Hagu prvi teleskop. 1803. – Umro je američki političar Samuel Adams, organizator i ideolog borbe slevernoameričkih kolonija za nezavisnost, […]
30.09. – Dogodilo se na današnji dan – Počela je prva njemačka ofanziva na Moskvu u jednoj od najvećih bitaka Drugog svjetskog rata, koja je okončana porazom Nijemaca januara 1942. Odštampana je prva knjiga. Jedan od najvećih njemačkih književnika 20. vijeka Günter Grass dobio je Nobelovu nagradu za književnost
1207. – Rodio se jedan od največih mističnih pjesnika islama Jalal ad-Din Rumi, osnivač derviškog reda Mevlevika iz Kony. 1452. – Odštampana je prva knjiga. 1630. – Prvi put je izvršena smrtna kazna u SAD-u. 1791. – U Beču je premijerno izvedena Mocartova opera “Čarobna frula”. 1846. – Američki zubar William Morton prvi je upotrebio […]