24.01. – Dogodilo se na današnji dan – Umro engleski državnik i pisac Winston Churchill, premijer Velike Britanije, jedna od najmarkantnijih političkih ličnosti XX vijeka, dobitnik Nobelove nagrade za književnost
41. – U zavjeri Senata, vojske i pretorijanaca, pripadnici pretorijanske garde ubili su rimskog cara Kaligulu. Omražen zbog rasipnosti, megalomanije i despotizma u svoje vrijeme, u istoriju je ušao kao jedna od najgrotesknijih carskih ličnosti. 76. – Rođen je rimski car Hadrijan, koji je tokom vladavine od 117. do smrti 138., konsolidovao prostrano carstvo i […]
Njemačka preuzima inicijativu u BiH
Njemačka je 20. januara obznanila zvanično kandidaturu bivšeg ministra poljoprivrede Christiana Schmidta za visokog predstavnika u BiH. Konačno!, piše bivši visoki predstavnik u BiH Christian Schwarz Schilling. Važno je napomenuti da ovom kandidaturom Njemačka preuzima “inicijativu da se zemlja ponovo pojačano dovede na međunarodnu političku agendu. Njemačka vlada ima veliki interes za razvoj BiH i […]
05. 01. – Dogodilo se na današnji dan – Adolf Hitler je osnovao Nacional-socijalističku radničku partiju Njemačke; rođen pisac i filozof Umberto Eco; Wilhelm Conrad Röntgen saopštio da je pronašao x-zrake; James Watt patentirao parnu mašinu; Afera Dreyfus u Francuskoj
1066. – Umro Edward Ispovjednik, anglosaksonski kralj od 1042, po kojem su nazvani anglosaksonski pravni običaji, kodifikovani poslije njegove smrti – Laws of Edward the Confessor. 1592. – Rođen je indijski car Shah Jahan iz dinastije Mogula, poznat i kao princ Khurram, koji je najveći dio vladavine od 1628. do 1658., kad ga je zbacio […]
06. 12. – Dogodilo se na današnji dan – Willy Brandt na koljenima pred spomenikom poginulim herojima ustanka u Varšavskom getu odao je poštovanje žrtvama njemačkog nacizma. Umro je Roy Orbison, jedna od najvećih zvijezda američke muzike i jedan od pionira rock and rolla koji je u svojoj dugoj karijeri od četiri decenije presudno utjecao na razvoj tog muzičkog žanra. Dobio je brojne nagrade i priznanja, od nagrade Grammy do uvrštenja u Rock and Roll kuću slavnih
1492. – Kolumbo otkrio je otok Hispaniola, sada podijeljeno između Haitija i Dominikanske Republike. 1507. – Njemački kartograf Martin Valdzemiler objavio je prvu geografsku kartu novog kontinenta, kojem je dao naziv Amerika, prema imenu italijanskog moreplovca Ameriga Vespuccija. 1774. – U Austriji na snagu stupio je Edukativni statut Johana fon Felbigera, prvi državni obrazovni sistem […]
20. 11. – Dogodilo se na današnji dan – Vojskovođa Dioklecijan, porijeklom Ilir, rodom iz mjesta Diokle kod Salone, izabran za rimskog imperatora. U Nürnbergu je pred Međunarodnim vojnim sudom počelo suđenje nacističkim ratnim zločincima u Drugom svjetskom ratu, na kojem je prvi put u istoriji jedan međunarodni forum osudio agresiju kao zločin protiv čovječanstva i kaznio izvršioce. Umro je ruski književnik Lav Tolstoj
284. – Vojskovođa Dioklecijan, porijeklom Ilir, rodom iz mjesta Diokle kod Salone, izabran za rimskog imperatora. Kako bi imao potpunu kontrolu nad Rimskim carstvom, Dioklecijan je 1. marta 293. godine imenovao Galerija i Konstancija za Cezare. Tokom perioda tetrarhije, svaki car je vladao trećinom carstva. Nakon toga je osigurao granice carstva i uništio svaku prijetnju svojoj […]
12. 11. – Dogodilo se na današnji dan – Umro pjesnik Tin Ujević, koji je svojom lirikom, ali i boemskim životom obilježio period između dva svjetska rata. Umrla je španska revolucionarka Dolores Ibárruri, legendarna La Pasionarija
1554. – Parlament Engleske ponovo odobrio rimokatoličku vjeru. 1812. – Nakon povlačenja iz Moskve, ostaci Napoleonovih trupa pretrpjeli teške gubitke na rijeci Berezini. 1833 – Rođen ruski kompozitor i hemičar Aleksandar Porfirijevič Borodin, jedan od “Velike petorice”, čije je djelo značajno doprinijelo razvoju ruske simfonijske i kamerne muzike. Na svom životnom djelu, operi “Knez Igor” radio […]
11.11. – Dogodilo se na današnji dan – Potpisivanjem kapitulacije Njemačke u francuskom mjestu Kompijenj okončan Prvi svjetski rat koji se sa 70 miliona mobilisanih vojnika s pravom smatra kao jedan od najvećih ratova u historiji čovječanstva.
43. p.n.e. – Oporučni glavni nasljednik i Cezarov usvojeni sin Gaj Julije Cezar Oktavijan, vojskovođa Marko Antonije i raniji vođa konjanika Lepid sklopili su u Bologni trojni savez – trijumvirat. Taj drugi trijumvirat u povijesti Rimskog Carstva dobio je od Senata pune ovlasti na pet godina kako bi u njegovu korist riješio građanski rat koji […]
10. 11. – Dogodilo se na današnji dan – Počelo je rušenje Berlinskog zida, koji je 28 godina bio simbol podjele Evrope poslije Drugog svjetskog rata i ideološko-političke i vojne konfrontacije Istok-Zapad, te je bio oličenje Hladnog rata. Za japanskog cara je krunisan Hirohito. Rođen je Martin Luther, njemački svećenik, profesor teologije i religiozni reformista.
308. – Rimski car Galerije proglasio svog starog saborca i zemljaka Licinija za svog avgusta-savladara. 1202. – Tokom Četvrtog krstaškog rata, krstaši počeli opsadu grada Zara (Zadar). Grad je osvojen i opljačkan. 1444. – U bici kod Varne u Bugarskoj snage osmanlijskog sultana Murata II pobijedile su poljsko-ugarsku vojsku kralja Vladislava III Jagjeloviča i erdeljskog […]
09. 11. – Dogodilo se na današnji dan – Nakon višednevnog granatiranja srušen Stari most u Mostaru. Umro je francuski državnik Charles de Gaulle, osnivač i prvi predsjednik Pete republike.
1799. – Napoleon Bonaparta je zbacio Direktorijum i kao prvi konzul postao stvarni vladar Francuske. 1818. – Rođen je ruski pisac Ivan Sergejevič Turgenjev, jedan od najznačajnijih predstavnika ruskog realizma, čija djela karakteriše izuzetna liričnost i stilsko majstorstvo. Prvi je ruski pisac čija su djela prodrla na Zapad, gdje je čitan s divljenjem i za […]
08. 11. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je engleski astronom Edmond Halley, koji je već u 19. godini objavio raspravu o putanjama planeta. Prvi je otkrio da se i zvijezde kreću, shvatio ih kao sunca, a naše Sunce kao zvijezdu. Umro je engleski književnik John Milton, jedan od najvećih pjesnika u svjetskoj literaturi
641. – Arapske vojne snage po naređenju kalifa Omara osvajaju Egipat. Kraj antike. 1519. – Španjolski konkvistadori ušli u Tenochtitlan, glavni grad carstva Asteka. 1520. – Danski kralj Kristijan Drugi naredio pokolj više od 80 švedskih sveštenika i plemića, nazvan “stokholmsko krvoproliće”, čime je podstakao ustanak Šveđana za oslobođenje od vladavine Danske. 1656. – Rođen […]