28.05. – Dogodilo se na današnji dan – Sultan Mehmed II Fatih predao Ahdnamu bosanskom franjevcu Anđelu Zvizdoviću. Osmanlije su zauzele utvrđeni grad Knin. Počela evakuacija poraženih savezničih snaga iz francuske luke Dunkirk. Poginuo je ministar vanjskih poslova BiH Irfan Ljubijankić. Nijemac Mathias Rust preletio je privatnim sportskim avionom od Helsinkija do Moskve gdje se ilegalno spustio na Crveni trg.
1463. – U selu Milodraž kod Kiseljaka sultan Mehmed II Fatih predao Ahdnamu bosanskom franjevcu Anđelu Zvizdoviću, kojom se garantuju bosanskim katolicima sloboda ispovijedanja vjere, prava i slobode pod sultanovom vlašću u Osmanskom carstvu. 1522. – Poslije duže opsade Osmanlije su zauzele utvrđeni grad Knin, koji su prvi put bezuspješno opsjedali 1514, i proglasili ga sjedištem novoosnovanog […]
20.05. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je britanski Joe Cocker, engleski rock i bluz pjevač. Umro španski moreplovac italijanskog porijekla Kristofor Kolumbo, koji je 1492. otkrio Ameriku
1347. – Rimski narodni tribun Cola di Rienzo proglasio je Rimsku Republiku protjeravši vlastelu iz grada. Već naredne godine Rienzo je bio prisiljen da napusti Rim. Njegov lik inspirisao je Richarda Wagnera za operu “Rienzo”. 1498. – Portugalski moreplovac Vasco da Gama uplovio u luku Kalikat na jugozapadu Indije, pošto je prethodno prvi u svijetu uspio […]
19.05. – Dogodilo se na današnji dan – rođeni: Hồ Chí Minh vijetnamski revolucionar i predsjednik Sjevernog Vijetnama te Mustafa Kemal Atatürk, osnivač moderne Turske, političar i državnik. Stradao Lawrence od Arabije, arheolog, istraživač, pisac i ratnik
1604. – Osnovan grad Montreal u provinciji Québec u Kanadi. Smatra se prijestolnicom frankofonske Sjeverne Amerike, te je drugi grad na svijetu, poslije Pariza po broju ljudi koji govore francuski jezik. 1643. – U bici kod Rocroija Francuzi, pod komandom Louisa II de Bourbona, princa od Condéa, pobjeđuju špansku vojsku pod komandom Francisca de Mela; […]
24.04. – Dogodilo se na današnji dan – Nakon desetogodišnjeg rata i opsade naizgled neosvojivog grada Grci su uz pomoć lukavstva ušli u Troju. U Dublinu započeo Uskršnji ustanak. Oslobođen njemački nacistički koncentracioni logor Dachau.
1184. p.n.e. – Nakon desetogodišnjeg rata i opsade naizgled neosvojivog grada Grci su, prema legendi uz pomoć lukavstva ušli u Troju. 1731. – Umro engleski pisac Daniel Defoe, koji je objavio više od 250 djela, ali mu je svjetsku slavu donio roman “Robinzon Kruso”. Ostala djela: “Moll Flanders”, “Pukovnik Jack”, “Kapetan Singlton”, “Roxana”, “Dnevnik iz […]
22.04. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen sovjetski revolucionar i državnik Vladimir Iljič Uljanov Lenjin. Izvršen proboj zarobljenika u logoru Jasenovac. Umro je španski pisac Miguel de Cervantes. Prvi put obilježen Dan planete Zemlje
1370. – U Parizu položen kamen temeljac za izgradnju Bastilje pod kraljem Karlom V kao dio utvrđenja protiv napada od strane Engleza u Stogodišnjem ratu. 1513. – Španski istraživač Juan Ponce de León otkrio je Floridu, koja ostaje pod španskom vlašću do 1763. godine. 1529. – U Zaragozi potpisan ugovor kojim su Španija i Portugal odredili […]
19.04. -Dogodilo se na današnji dan – Počeo je ustanak Jevreja u Varšavi. Umro Charles Darwin, naučnik, autor prve teorije o evoluciji živih bića. Albert Hofmann testirao je na sebi LSD. Umro norveški naučnik i istraživač Thor Heyerdahl, koji se proslavio kada je na splavu Kon-Tiki prešao Pacifik.
1587. – Engleski gusar, a kasnije i admiral, ser Francis Drake, ušao je u luku Cadiz i potopio špansku flotu. 1588. – Umro je Paolo Veronese, jedan od najznačajnijih slikara Venecijanske škole u 16. vijeku. 1713. – Karlo VI, car Svetog Rimskog Carstva, izdao je statut porodice Habsburg od nazivom “Pragmatična sankcija” kako bi osigurao […]
03.04. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je američki glumac Marlon Brando koji je dvostruki dobitnik Oscara i jedan od najutjecajnijih glumaca dvadesetog vijeka. Odbio da primi nagradu Oscar protestujući tako protiv politike vlade SAD prema Indijancima.
1512. – Osmanlijski sultan Bajazit Drugi abdicirao je u korist sina Selima Prvog. 1682. – Umro je španski slikar Bartolomé Esteban Murillo, koji je najviše slikao religiozne kompozicije baroknog stila, sladunjave u temi i koloritu. Radio je i realističke prizore sa sentimentalnim podtekstom iz života ulične djece, poput slika “Mali prosjak”, “Djeca jedu dinju”. 1789. […]
23.03. – Dogodilo se na današnji dan – Umro je bosanski kralj Tvrtko I Kotromanić, najmoćniji bosanski vladar. Rođen je japanski filmski režiser Akira Kurosawa. Umro je hrvatski i jugoslovenski glumac Boris Dvornik koji je nastupao u preko 40 filmova i 20 serija. Film “Titanic” Jamesa Camerona osvojio rekordan broj nagrada Oscar u historiji kinematografije, čak 11.
1391. – Umro je bosanski kralj Tvrtko I Kotromanić, najmoćniji bosanski vladar, koji je u manastiru Mileševa, na grobu Svetog Save, 1377. krunisan za kralja Srbije i Bosne, čemu je 1382. dodao titulu kralja Dalmacije, Hrvatske i Primorja. U bici kod Bileće 1388. je potukao Turke, a njegova vojska pod vojvodom Vlatkom Vukovićem učestvovala je […]
16.03 – Dogodilo se na današnji dan – Portugalski moreplovac Ferdinand Magellan stigao je na Filipine, gdje je zatim poginuo u sukobu s domorocima. Umro je rimski car Tiberije Klaudije Neron Cezar Avgust
37. – Umro je rimski car Tiberije Klaudije Neron Cezar Avgust, posinak Oktavijana Avgusta, koji je tokom vladavine od 14. godine osigurao granice Rimskog carstva bez novih osvajanja, popravio finansije i administraciju, posebno u provincijama. Prethodno je bio u vojnim pohodima u Germaniji, Panoniji i Dalmaciji. Pod starost je proglasio zakon “De majestate” (Uvreda veličanstva) […]
09.03. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je Zaim Muzaferija, južnoslavenski filmski, televizijski i pozorišni glumac. Nastupao u preko 100 filmskih i televizijskih projekata. Rođen Gabriel Garcia Marquez, kolumbijski pisac, novinar, izdavač i politički aktivist.
1074. – Boreći se protiv kršenja celibata, papa Grgur VII naredio je da svi oženjeni rimokatolički sveštenici budu ekskomunicirani iz crkve. 1475. – Rođen Michelangelo Buonarotti, talijanski renesansni slikar, kipar, arhitekt, pjesnik i jedan od najvažnijih i najsvestranijih umjetnika svih vremena. Opisuju ga kao genija božanskog nadahnuća, nadljudske moći, koja je podarena samo malom broju […]