Obilježena mjesta stradanja u Livnu, Ljubuškom i Čapljini
Grupa aktivista uz podršku Centra za nenasilnu akciju Sarajevo-Beograd u decembru 2020. godine nastavila je sa akcijom obilježavanja neobilježenih mjesta stradanja u Bosni i Hercegovini. U 11 akciji obilježeno je osam lokacija na području Livna, Ljubuškog i Čapljine. Domovi kulture, škole, sudovi, policijske stanice i druge lokacije tokom rata u Bosni i Hercegovini korištene su […]
06. 12. – Dogodilo se na današnji dan – Willy Brandt na koljenima pred spomenikom poginulim herojima ustanka u Varšavskom getu odao je poštovanje žrtvama njemačkog nacizma. Umro je Roy Orbison, jedna od najvećih zvijezda američke muzike i jedan od pionira rock and rolla koji je u svojoj dugoj karijeri od četiri decenije presudno utjecao na razvoj tog muzičkog žanra. Dobio je brojne nagrade i priznanja, od nagrade Grammy do uvrštenja u Rock and Roll kuću slavnih
1492. – Kolumbo otkrio je otok Hispaniola, sada podijeljeno između Haitija i Dominikanske Republike. 1507. – Njemački kartograf Martin Valdzemiler objavio je prvu geografsku kartu novog kontinenta, kojem je dao naziv Amerika, prema imenu italijanskog moreplovca Ameriga Vespuccija. 1774. – U Austriji na snagu stupio je Edukativni statut Johana fon Felbigera, prvi državni obrazovni sistem […]
22.11. – Dogodilo se na današnji dan – U Dallasu ubijen američki predsjednik John Fitzgerald Kennedy. Umro Jack London, jedan od najčitanijih američkih književnika. U prvostepenoj presudi Ratko Mladić osuđen na doživotni zatvor.
1497. – Tražeći morski put u Indiju Portugalac Vasco da Gama prvi oplovio Rt Dobre Nade, na krajnjem jugu Afrike. 1699. – Danska, Rusija, Saska i Poljska, poslije pobjede nad švedskom vojskom, potpisale sporazum o podjeli Kraljevine Švedske. 1819. – Rođena je engleska književnica Mary Ann Evans, poznata kao George Eliot, koja je, realistički opisujući […]
21. 11. – Dogodilo se na današnji dan – Nakon trosedmičnih pregovora Alija Izetbegović, Franjo Tuđman i Slobodan Milošević, lideri BiH, Hrvatske i SR Jugoslavije, parafirali Daytonski mirovni sporazum
1694. – Rođen je François Marie Arouet, poznat kao Voltaire, francuski književnik, povjesničar i filozof. Pripadnik francuskog kruga enciklopedista, uz Diderota, D’Alemberta i dr. Ugled vodećeg duhovnog autoriteta prosvjetiteljske Europe stekao je već za života. Njegov filozofski stav je bila borba protiv religijskog fanatizma. Za Voltera, progres društva i civilizacije nije moguć bez tolerancije. Njegov popularni roman Candide, pisan u […]
18.11. – Dogodilo se na današnji dan – Nakon 86 dana opsade pripadnici JNA i paravojne snage ušli u razrušeni Vukovar. Križari osvojili, opljačkali i razorili Zadar. U Meksiku je izbila seljačka revolucija čije su vođe bili Pancho Villa i Emiliano Zapata.
9. – Rođen rimski car Tit Flavije Vespazijan, osnivač dinastije Flavija. Tokom vladavine od 69. do smrti 79. pokorio je Galileju i zauzeo krajeve oko Jeruzalema. U Rimu je podigao veličanstvene građevine poput Koloseuma, Kapitola i Amfiteatra. 1202. – Križari na poticaj mletačkog dužda Enrica Dandola osvojili, opljačkali i razorili Zadar. 1477. – Engleski štampar William […]
03.11. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je francuski pisac i političar André Malraux, učesnik Kineske revolucije, Španskog građanskog rata, De Gaulleov ministar kulture i jedan od lidera Pokreta otpora u Drugom svjetskom ratu. Partizani oslobađaju Šibenik
1493. – Kristofor Kolumbo prvi put je ugledao Dominikansku Republiku. 1534. – Engleski parlament usvojio je povelju kojom je kralj Henry VIII postao poglavar crkve (Act of Supremacy), čime je papi oduzeta vlast nad crkvom u Engleskoj. Tome je prethodio sukob sa papom Leonom X koji nije htio da poništi kraljev brak sa Katarinom Aragonskom i […]
Nassier iz Afganistana danima traga za nestalim bratom
Nassier Mohammadi iz Afganistana danima pokušava saznati šta se desilo njegovom bratu Azizu, koji je zbog pretrpanosti izbjegličkih kampova u okolini Bihaća spavao u napuštenom autobusu. On je posljednji put viđen prije gotovo tri sedmice na mostu s kojeg Nassier ovih dana često gleda u Unu. Tekst: Ajdin Kamber, BIRNProhladnog i maglovitog jutra pred kraj […]
30.09. – Dogodilo se na današnji dan – Počela je prva njemačka ofanziva na Moskvu u jednoj od najvećih bitaka Drugog svjetskog rata, koja je okončana porazom Nijemaca januara 1942. Odštampana je prva knjiga. Jedan od najvećih njemačkih književnika 20. vijeka Günter Grass dobio je Nobelovu nagradu za književnost
1207. – Rodio se jedan od največih mističnih pjesnika islama Jalal ad-Din Rumi, osnivač derviškog reda Mevlevika iz Kony. 1452. – Odštampana je prva knjiga. 1630. – Prvi put je izvršena smrtna kazna u SAD-u. 1791. – U Beču je premijerno izvedena Mocartova opera “Čarobna frula”. 1846. – Američki zubar William Morton prvi je upotrebio […]
27.09. – Dogodilo se na današnji dan – Prvom u svijetu javnom željezničkom prugom, na relaciji Darlington-Stockton u Engleskoj, krenuo je voz s prvom parnom lokomotivom. U Poljskoj je osnovan Informbiro. Basist benda Metallica Cliff Burton poginuo je u saobraćajnoj nesreći
1601. – Rođen francuski kralj Luj XIII, jedan od najmoćnijih evropskih monarha. Tokom vladavine (1610 – 1643) zaveo je apsolutizam uz pomoć kardinala Richeliea, ugušio ustanak hugenota (protestanata) i nastavio kolonijalno širenje Francuske. U vrijeme njegove vladavine 1635. osnovana je Francuska akademija. 1783. – Rođen španski general i meksički car Agustín de Iturbide, koji je […]
24.09. – Dogodilo se na današnji dan – Partizani su u Drugom svjetskom ratu oslobodili Užice, potom sjedište Užičke republike i Vrhovnog štaba Narodnooslobodilačkog pokreta Jugoslavije. Pobjedom udružene opozicije na izborima u Srbiji i Jugoslaviji završena je vladavina Slobodana Miloševića. Rođen je Zulfikar Zuko Džumhur, bosanskohercegovački putopisac, slikar i karikaturista. Rođen je režiser Pedro Almodóvar
1884. – Rođen turski državnik i vojskovođa Mustafa İsmet İnönü, predsjednik Turske od 1938. do 1950. Učestvovao je u balkanskim ratovima i u Prvom svjetskom ratu, a posebno se istakao u tursko-grčkom ratu 1921, kad je poslije uspjeha u bici kod Inenija dobio titulu paše i uzeo prezime İnönü. Iste godine je kao komandant Zapadnog […]