10.04. – Dogodilo se na današnji dan – U okviru velike akcije etničkog čišćenja i sistematskog zatiranja kulturnog nasljeđa američkih Indijanaca, Vlada SAD-a zabranila je sve indijanske jezike, religiju, kulturu i običaje. U Mađarskoj je rođen Joseph Pulitzer
1378. – Bosanski kralj Tvrtko I Kotromanić potvrdio Dubrovčanima trgovačke povlastice. 1583. – Rođen holandski pravnik, pisac i humanista Hugo Grotius, osnivač nauke o međunarodnom pravu. 1585. – Umro papa italijanskog porijekla Grgur XIII, koji je tokom 13 godina kao crkveni poglavar podsticao francuske rimokatolike na zločine i blagoslovio pokolj hugenota u Bartolomejskoj noći 1572. Podržavao je […]
09.04. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je francuski filmski glumac Jean-Paul Belmondo, nosilac glavnih uloga u gotovo svim važnijim filmovima francuskog “novog talasa” šezdesetih godina 20. vijeka. Preminuo slavni Američki reditelj Sidney Lumet koji je snimio više od 40 filmova te dobio Oscara za životno djelo
193. – Septimije Sever proglašen je rimskim carem. 1553. – Umro je francuski pisac François Rabelais, najznačajnija ličnost francuske renesanse, humanista čiji je osnovni stav pantagruelizam – ljubav prema punom životu, duhovnom i tjelesnom. Pisao je virtuozno, s ogromnim jezičkim bogatstvom. Rano je stupio u kaluđerski red da bi mogao mirno da studira, ali se sukobio […]
08.04. – Dogodilo se na današnji dan – U Londonu je održan Prvi svjetski kongres Roma na kojem je verifikovan naziv pripadnika tog naroda – Romi. Odlukom UN 8. april proglašen je za Svjetski dan Roma. Umro je jedan od najvećih umjetnika 20. vijeka, španski slikar i vajar i jedan od najznačajnijih predstavnika kubizma Pablo Picasso
217. – Ubijen je rimski car Marko Aurelije Karakala, jedan od najkrvožednijih tirana u rimskoj istoriji. Zajedno s ocem Septimijem Severom vladao je od 198. do 211, a potom sam, krajnje surovo, pogubivši čak i brata. Da bi ublažio nezadovoljstvo, posebno u provincijama, 212. je dao rimsko građansko pravo svim građanima Rimskog carstva koji su […]
07.04. – Dogodilo se na današnji dan – Rođena je američka pjevačica Eleanor Gough McKay, poznata kao Billie Holiday. Rođen je američki filmski režiser, scenarista i producent Francis Ford Coppola, jedan od najznačajnijih filmskih stvaralaca.
1348. – U Pragu je osnovan univerzitet, prvi u centralnoj Evropi. 1770. – Rođen je engleski pisac William Wordsworth, čija je poezija označila prelaz iz klasicizma u romantizam. Najznačajniji je stvaralac prve generacije engleskih romantičara i ideolog novih kretanja u poeziji, mada ih sam nije označio kao romantizam. Centralna tema njegove lirike bila je opis […]
06.04. – Dogodilo se na današnji dan – 1945. Partizani u Drugom svjetskom ratu oslobodili Sarajevo od njemačkih okupatora, dok je 1992. počela opsada Sarajeva koja je trajala 1.425 dana. U Ruandi oboren avion u kojem su bili predsjednici Ruande i susjednog Burundija, nakon čega dolazi do nemilosrdnig rata i genocida.
885. – Umro je Metodije Solunski, koji je zajedno sa svojim mlađim bratom Ćirilom bio prvi slovenski prosvjetitelj i tvorac prvog slovenskog pisma – glagoljice. 1199. – Umro je engleski kralj Richard I Plantagenet,vitez “lavljeg srca”, jedan od vođa u Trećem krstaškom ratu i junak srednjovijekovnih legendi. 1320. – Prihvaćena je Deklaracija iz Arbroatha, deklaracija […]
05.04. – Dogodilo se na današnji dan – Demonstracije za mir održane u Mostaru i Sarajevu. U Sarajevu na mostu Vrbanja snajperskim hicem ubijene su Suada Dilberović i Olga Sučić. Frontman benda Nirvana, Kurt Cobain, izvršio je samoubistvo.
1242. – U bici na zaleđenom Čudskom jezeru, Rusi, pod komandom kneza Aleksandra Nevskog, potukli njemačke i holandske ratnike, spriječivši ih da okupiraju sjeverozapadne oblasti Rusije. 1588. – Rođen je engleski filozof Thomas Hobbes, nastavljač i sistematizator klasičnog engleskog empirizma, koji je razradio teoriju društvenog ugovora. Spojio je principe mehanističko-materijalističke metafizike sa senzualističkom teorijom saznanja […]
04.04. – Dogodilo se na današnji dan – Ubijen Martin Luther King, afroamerički baptistički svećenik, vođa pokreta protiv rasnog ugnjetavanja i dobitnik Nobelove nagrade za mir
1284. – Umro kralj Kastilje Alfonso X Mudri, osnivač zakonodavstva, pokrovitelj nauke i zanatstva, pobornik vjerske tolerancije. Tokom vladavine Kastiljom i Leonom od 1252. do smrti dvor u Toledu je pretvorio u centar učenosti i utočište za mnoge Jevreje, Mavare i kršćanske skolastičare. Izdao je zakonik za cijelu zemlju, pokrenuo pisanje španske historije i astronomskih […]
03.04. – Dogodilo se na današnji dan – Rođen je američki glumac Marlon Brando koji je dvostruki dobitnik Oscara i jedan od najutjecajnijih glumaca dvadesetog vijeka. Odbio da primi nagradu Oscar protestujući tako protiv politike vlade SAD prema Indijancima.
1512. – Osmanlijski sultan Bajazit Drugi abdicirao je u korist sina Selima Prvog. 1682. – Umro je španski slikar Bartolomé Esteban Murillo, koji je najviše slikao religiozne kompozicije baroknog stila, sladunjave u temi i koloritu. Radio je i realističke prizore sa sentimentalnim podtekstom iz života ulične djece, poput slika “Mali prosjak”, “Djeca jedu dinju”. 1789. […]
02.04. – Dogodilo se na današnji dan – Rođeni: francuski pisac Emile Zola, tvorac i najizrazitiji predstavnik naturalističkog romana te danski pisac Hans Christian Andersen, autor malih pripovjedaka – bajki koje su mu donijele svjetsku slavu. U Vatikanu preminuo poglavar Rimokatoličke crkve papa Ivan Pavao Drugi
1914. – U Londonu rođen glumac Alec Guinness. Proslavio se filmovima ježno srce”, “Veliko očekivanje”, “Lorens od Arabije”, “Pad Rimskog carstva”, “Doktor Živago”, a za ulogu u filmu “Most na rijeci Kwai” dobio je Oscar. 1917. – Predsjednik SAD-a Woodrow Wilson sazvao je vanredno zasjedanje Kongresa na kojem je objavljen rat Njemačkoj. To je učinjeno […]
01.04. – Dogodilo se na današnji dan – Rođeni: njemački državnik Otto von Bismarck, nazvan “gvozdeni kancelar”; ruski pisac Nikolaj Vasiljevič Gogolj, otac ruske realističke proze; muzičarka Margita Magi Stefanović, najpoznatija kao klavijaturistkinja beogradske rock grupe „Ekatarina Velika“
527. – Bizantinski car Justin I imenovao je Justinijana I za suvladara i nasljednika. 1459. – Vjenčali se posljednji bosanski kralj i kraljica, Stjepan Tomašević i Jelena Branković (Mara). 1572. – Ustankom protestanata protiv španskog kralja Filipa II, Holandija počela borbu za samostalnost. 1809. – Rođen je ruski pisac Nikolaj Vasiljevič Gogolj, otac ruske realističke […]